Skip to main content

Culture and Creativity

Η πολιτιστική κληρονομιά στην περιφερειακή πολιτική

Ο πολιτισμός χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης τόσο από τους κατοίκους όσο και από τους επισκέπτες όλων των περιφερειών και των πόλεων της Ευρώπης. Η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί βασικό στοιχείο της εικόνας και της ταυτότητάς τους. Ο πολιτιστικός τουρισμός αντιπροσωπεύει το 40 % του συνόλου των τουριστικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη.

Η πολιτιστική κληρονομιά διαδραματίζει καίριο ρόλο στην επίτευξη βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και μπορεί να συμβάλει στην αναζωογόνηση των πόλεων και των περιφερειών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) συνεργάζεται με τις πόλεις και τις περιφέρειες για την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης στον πολιτισμό, την ευαισθητοποίηση σχετικά με το δυναμικό του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων στρατηγικών μέσω διάφορων μέσων.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και η πολιτιστική κληρονομιά

Το εν λόγω ταμείο παρέχει στήριξη στην πολιτιστική κληρονομιά μέσω δράσεων που χρηματοδοτούν την προστασία, την ανάπτυξη και την προώθηση πολιτιστικών αγαθών σε τοπικό επίπεδο.

Στα παραδείγματα δράσεων των περιόδων 2007-2013 και 2014-2020 περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Περισσότερα παραδείγματα έργων πολιτιστικής κληρονομιάς διατίθενται στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των βραβείων REGIOSTARS.

Αστικό θεματολόγιο της ΕΕ

Τα κράτη μέλη της ΕΕ δρομολόγησαν νέα εταιρική σχέση με θέμα τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά το 2018. Αυτή η πολυεπίπεδη μέθοδος εργασίας προωθεί τη συνεργασία μεταξύ πόλεων, κρατών μελών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων ενδιαφερόμενων μερών στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ.

Το αστικό θεματολόγιο της ΕΕ αποσκοπεί στη βελτίωση της χάραξης και της εφαρμογής πολιτικών της ΕΕ όσον αφορά τις 3 πτυχές του

  1. βελτίωση της νομοθεσίας,
  2. βελτίωση της χρηματοδότησης,
  3. βελτίωση των γνώσεων.

Κάθε εταιρική σχέση κατά τη διάρκειά της προτείνει εθελοντικά σχέδια δράσης με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή από τα μέλη της εταιρικής σχέσης. Τα σχέδια δράσης αποτελούν τον βασικό μηχανισμό υλοποίησης στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ.

Πολιτιστική κληρονομιά εν δράσει

Η πολιτιστική κληρονομιά εν δράσει αποτελεί πρόγραμμα μάθησης από ομοτίμους για τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς χάραξης πολιτικής, με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά. Η δράση, που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2020.

Η Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού (ΓΔ EAC) εποπτεύει την εν λόγω δράση που υλοποιείται από κοινοπραξία εταίρων υπό την ηγεσία του EUROCITIES σε συνεργασία με την Europa Nostra, το Δίκτυο Έρευνας και Καινοτομίας των Ευρωπαϊκών Περιφερειών (ERRIN), την KEA European Affairs και το Συμβούλιο Αρχιτεκτόνων της Ευρώπης (ACE).

Το έργο θα παράσχει κατάλογο 30 ορθών πρακτικών από πόλεις, περιφέρειες, μη αστικές και αγροτικές περιοχές σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο της δράσης θα διοργανωθούν 12 επισκέψεις μάθησης από ομοτίμους στους προβλεπόμενους χώρους, στις οποίες θα συμμετέχουν περισσότεροι από 20 συμμετέχοντες ανά επίσκεψη.

Η πολιτιστική κληρονομιά εν δράσει θα βοηθήσει περισσότερους από 100 τοπικούς και περιφερειακούς φορείς χάραξης πολιτικής να ανταλλάξουν γνώσεις σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά, εστιάζοντας στα ακόλουθα θέματα:

  • συμμετοχική διακυβέρνηση της πολιτιστικής κληρονομιάς,
  • προσαρμοστική επαναχρησιμοποίηση κτιρίων πολιτιστικής κληρονομιάς,
  • αρχές ποιότητας για παρεμβάσεις στην πολιτιστική κληρονομιά.

Η δράση αυτή βασίζεται στην προηγούμενη πρωτοβουλία μάθησης από ομοτίμους που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» —Πολιτισμός σε πόλεις και περιφέρειες— που διήρκεσε από το 2015 έως το 2017. Εξέτασε επιλεγμένες πολιτιστικές πρωτοβουλίες και τον αντίκτυπό τους στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.

Στα αποτελέσματα του έργου περιλαμβάνονταν

«Ορίζων 2020» για την πολιτιστική κληρονομιά σε περιφέρειες και πόλεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επένδυσε 25 εκατ. ευρώ το 2019 σε τέσσερα έργα με στόχο τη μετατροπή ιστορικών αστικών περιοχών και πολιτιστικών τοπίων σε κόμβους επιχειρηματικότητας, κοινωνικής και πολιτιστικής ολοκλήρωσης.

Ορισμένα προβεβλημένα έργα από το πρόγραμμα:

RURITAGE

Το έργο μετατρέπει αγροτικές περιοχές σε παραδείγματα που καταδεικνύουν την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά ως κινητήρια δύναμη αναγέννησης.

Μάθετε περισσότερα για το έργο RURITAGE.

ROCK

Το ROCK εστιάζει σε ιστορικά κέντρα πόλεων ως εργαστήρια για να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο η πολιτιστική κληρονομιά μπορεί να αποτελέσει μοναδική και ισχυρή κινητήρια δύναμη αναγέννησης, βιώσιμης ανάπτυξης και οικονομικής μεγέθυνσης ολόκληρης της πόλης.

Μάθετε περισσότερα για το έργο ROCK.

CLIC

Το CLIC αποτελεί διατομεακό έργο που αποσκοπεί στον προσδιορισμό εργαλείων αξιολόγησης για τη δοκιμή, την εφαρμογή, την επικύρωση και την ανταλλαγή καινοτόμων μοντέλων «κυκλικής» χρηματοδότησης, επιχειρηματικών μοντέλων και μοντέλων διακυβέρνησης για την επαναχρησιμοποίηση πολιτιστικής κληρονομιάς και τοπίων.

Το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» συγκρότησε ειδική ομάδα με θέμα «Χρηματοδότηση και επιχειρηματικά μοντέλα για την επαναχρησιμοποίηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στις πόλεις». Στόχος του είναι η παροχή εμπειρογνωσίας και συμβουλών σχετικά με τη χρηματοδότηση και τη διαχείριση της επαναχρησιμοποίησης κτιρίων και χώρων σύμφωνα με μια προσέγγιση κυκλικής οικονομίας. Το έργο CLIC καθοδηγεί την ειδική ομάδα.

Μάθετε περισσότερα για το έργο CLIC.

Open Heritage (Ανοικτή κληρονομιά)

Το Open Heritage εντοπίζει και δοκιμάζει βέλτιστες πρακτικές για την προσαρμοστική επαναχρησιμοποίηση της κληρονομιάς στην Ευρώπη.

Μάθετε περισσότερα για το έργο Open Heritage.

Περισσότερες πληροφορίες