Is acmhainn chomhroinnte a théann chun tairbhe dúinn ar fad í an oidhreacht chultúrtha. Ciallaíonn sin go bhfuil sé de fhreagracht orainn ar fad aire a thabhairt dár n-oidhreacht. Dhearbhaigh an Coimisiún Eorpach an prionsabal seo sa Teachtaireacht ‘I dtreo cur chuige comhtháite i leith na hoidhreachta cultúrtha don Eoraip’ in 2014.
Le cuir chuige nua don chaomhnú dírítear ar an oidhreacht chultúrtha a chur i gcroílár an phobail áitiúil. Is é sin an fáth a gcuireann caomhantóirí a n-iarrachtaí in oiriúint i dtreo tírdhreach cultúrtha iomlán a chaomhnú agus a fheabhsú seachas díriú ar shuíomh scoite as féin.
Aithníonn an Coimisiún gur gá leanúint ar aghaidh ag forbairt múnlaí léirmhínithe agus rialachais níos rannpháirtí a oireann níos fearr don Eoraip chomhaimseartha, trí rannpháirtíocht níos mó ón earnáil phríobháideach agus ón tsochaí shibhialta. Láidreodh sin seasamh na hEorpa i réimse chaomhnú, athchóiriú agus tharrtháil na hoidhreachta cultúrtha.
Caidrimh a láidriú i measc gairmithe oidhreachta cultúrtha
Sa Phlean Oibre don Chultúr (2015-2018), d’iarr Comhairle an Aontais Eorpaigh ar ghrúpa saineolaithe ó 27 dtír “cuir chuige nuálacha chun an rialachas il-leibhéil ar an oidhreacht inláimhsithe, dholáimhsithe agus dhigiteach lena mbaineann an earnáil phoiblí, páirtithe leasmhara príobháideacha agus an tsochaí shibhialta” a shainaithint.
Baineann rialachas rannpháirteach leis an gcaidreamh idir institiúidí agus gairmithe oidhreachta cultúrtha a láidriú. Baineann sé le ról a thabhairt do gach duine a bhfuil spéis aige san oidhreacht chultúrtha nó atá páirteach inti. Is cur chuige nuálach atá ann freisin a thugann athrú iarbhír isteach chun an oidhreacht chultúrtha a bhainistiú agus a luacháil. Ar deireadh, is féidir é a chothabháil thar thréimhse fhada.
Tá míniúcháin ar chur chuige an rialachais rannpháirtigh ar fáil i dtuarascáil 2018 maidir le Rialachas Rannpháirteach na hOidhreachta Cultúrtha.
Mar fhorbairt ar an tuarascáil, iarrtar sa Chreat Gníomhaíochta Eorpach maidir leis an Oidhreacht Chultúrtha go mbeadh cur chuige rannpháirteach ann i leith choimirce agus bhainistíocht na hoidhreachta cultúrtha. Cuireann sé i dtábhacht freisin an gá atá le múnlaí nua lena dtugtar ról do phobail áitiúla agus do réimse leathan páirtithe leasmhara i bpróisis oscailte rannpháirteacha chuimsitheacha.
Féach freisin Bealach Faro de chuid Chomhairle na hEorpa ina spreagtar ról na sochaí sibhialta agus na bpobal áitiúil i rialachas na hoidhreachta cultúrtha.
Tionscadal aibhsithe
NEARCH
Fiosraíodh le NEARCH na gnéithe éagsúla de rannpháirtíocht an phobail sa tseandálaíocht chomhaimseartha. Thug sé bealaí nua oibre agus comhoibrithe chuig an réimse freisin: an tseandálaíocht a shaothrú mar bhealach chun ról a thabhairt do dhaoine agus braistint muintearais Eorpaigh a fhorbairt.