L-Unjoni Ewropea (UE) ħadmet ħafna matul dawn l-aħħar 25 sena biex toħloq network ta’ żoni ta’ konservazzjoni tan-natura fl-UE kollha, imsejjaħ in-network Natura 2000. L-għan ta’ dan in-network huwa li jwaqqaf u jreġġa’ lura t-telf tal-bijodiversità fl-Ewropa.
Natura 2000 huwa l-akbar network koordinat ta’ żoni protetti fid-dinja, li jilħaq lill-Istati Membri kollha, ikopri 18% tal-massa tal-art tal-UE u kważi 6% tat-territorju tal-baħar tagħha. L-għan tan-network huwa l-iżgurar tas-sopravivenza fit-tul tal-iżjed speċijiet u habitats ta’ valur u mhedda fl-Ewropa.
Stejjer ta’ suċċess ta’ Natura 2000 dwar il-ġestjoni tal-wirt naturali u kulturali
Hemm dejjem iktar rikonoxximent tal-interkonnessjonijiet b’saħħithom bejn il-wirt naturali u dak kulturali mibni u tal-ħtieġa għal approċċ ta’ ġestjoni integrata biex tiġi żgurata s-sostenibbiltà fit-tul tagħhom.
Serje ta’ studji ta' każijiet joħorġu fid-dieher is-suċċess tal-ġestjoni integrata tal-wirt naturali u kulturali fis-siti ta’ Natura 2000.
Skopri aktar dwar il-wirt kulturali u naturali tal-Ewropa f’Natura 2000 [pdf].
Rapport tal-2019 dwar "Il-wirt naturali u kulturali fl-Ewropa: Naħdmu flimkien fi ħdan in-network Natura 2000” hu r-riżultat tal-pjan ta’ azzjoni għan-natura, in-nies u l-ekonomija. Hu waħda mill-azzjonijiet ta’ segwitu għas-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali msemmija fil-qafas Ewropew għall-azzjoni dwar il-wirt kulturali.
Ir-rapport jesplora t-trikkib spazjali bejn is-siti naturali u dawk kulturali. Jiddiskuti t-theddid u l-isfidi komuni tagħhom u l-opportunitajiet disponibbli taħt fondi differenti tal-UE biex jagħtu bidu għal inizjattivi konġunti dwar in-natura u l-kultura. Jistabbilixxi wkoll sensiela ta’ rakkomandazzjonijiet dwar kif jingħelbu l-isfidi eżistenti. Ir-rapport juri kif għandha tiġi promossa l-ġestjoni integrata u l-benefiċċji soċjoekonomiċi assoċjati.
Skopri aktar dwar ir-rapport tal-2019 u r-rabtiet bejn il-wirt naturali u dak kulturali.
Studji tal-każijiet
Il-Park Naturali tal-Monasteru ta’ Rila, il-Bulgarija
Din iż-żona hija park naturali protett minħabba l-valuri kulturali u naturali eċċezzjonali tiegħu. Żona żgħira fil-park hija wkoll riżerva naturali. Il-monasteru huwa Sit ta’ Wirt Dinji tal-UNESCO. L-għanijiet ewlenin tal-pjan ta’ ġestjoni tal-Park Naturali ta’ Rila huma li jiggarantixxi:
- l-aħjar korrelazzjoni bejn il-konservazzjoni tal-assi naturali u kulturali tal-park
- l-użu tar-riżorsi tiegħu
- l-abbiltà li jsir l-aħjar użu mill-opportunitajiet li jipprovdi l-park
Kunsens fost il-partijiet interessati kollha wassal għall-implimentazzjoni b’suċċess tal-pjan ta’ ġestjoni, li jiżgura li l-park jibqa’ simbolu tar-rabta inseparabbli bejn in-natura u l-ispirtu.
Burren, l-Irlanda
Burren sar park nazzjonali fl-1991 u ilu inkluż fin-Network Globali tal-Geoparks tal-UNESCO mill-2011. Ir-reġjun tal-Burren huwa famuż għall-flora eċċezzjonali u l-pajsaġġ sabiħ magħmul mill-ġebla tal-franka, ikkaratterizzat minn pavimenti tal-ġebla tal-franka llixxati bil-glaċieri li huma rifuġju għal firxa straordinarja ta’ speċijiet ta’ pjanti rari. Biex jiġu protetti dawn il-habitats u l-ispeċijiet rari, hemm 3 żoni differenti ta’ konservazzjoni bħala parti min-Network Ewropew Natura 2000.
Burren huwa wkoll pajsaġġ kulturali ta’ importanza kbira, minħabba l-eżistenza ta’ sistemi pastorali matul ix-xitwa li jikkontribwixxu direttament għall-wirt naturali u kulturali għani tar-reġjun.
Il-gvern Irlandiż jirregola u jiġġestixxi dan il-wirt naturali u kulturali taħt strumenti differenti u jinvolvi l-komunitajiet lokali. Il-Karta tal-Komunità ta’ Burren hi eżempju tajjeb ta’ mudelli minn isfel għal fuq għall-ġestjoni strateġika. Il-konservazzjoni u l-iżvilupp tar-riżorsi jibbenefikaw aktar minn approċċ integrat żviluppat mill-komunitajiet lokali.