Skip to main content

Culture and Creativity

Il-kultura fl-ibliet u r-reġjuni

Fir-reġjuni u l-ibliet kollha tal-Unjoni Ewropea, il-kultura hija apprezzata ħafna kemm mir-residenti kif ukoll mill-viżitaturi. L-industriji kulturali u kreattivi (CCIs) huma wkoll assi vitali għall-kompetittività u l-attrazzjoni ekonomika reġjonali, filwaqt li l-wirt kulturali huwa element ewlieni tal-immaġni u l-identità tal-ibliet u r-reġjuni u ħafna drabi jkabbar l-enfasi tat-turiżmu tal-bliet.

L-Aġenda Ewropea Ġdida għall-Kultura tal-2018 tal-Kummissjoni Ewropea tirrikonoxxi li l-ibliet u r-reġjuni fl-UE kollha huma minn ta’ quddiem fl-iżvilupp immexxi mill-kultura u jikkostitwixxu sħab naturali għall-esperimentazzjoni, l-antiċipazzjoni tax-xejriet u l-esplorazzjoni ta’ mudelli ta’ innovazzjoni soċjali u ekonomika.

Dan tal-aħħar huwa enfasizzat ukoll fil-Pjan ta’ Ħidma għall-Kultura 2019-2022 tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea. Dan jenfasizza wkoll li l-Istati Membri għandhom jagħtu attenzjoni speċjali lir-rwol tal-kultura fil-livell lokali, lill-kwalità tal-arkitettura u l-ambjent tal-għajxien.

Il-Qafas Ewropew għall-Azzjoni dwar il-Wirt Kulturali jinkludi wkoll għadd ta’ azzjonijiet speċifiċi li huma rilevanti għall-ibliet u r-reġjuni. L-inizjattivi Ewropej proposti jiffukaw speċifikament fuq ir-riġenerazzjoni tal-ibliet u r-reġjuni permezz tal-wirt kulturali, il-promozzjoni tal-użu adattiv mill-ġdid tal-bini tal-wirt kulturali kif ukoll l-ibbilanċjar tal-aċċess għall-wirt kulturali mat-turiżmu kulturali u l-wirt naturali sostenibbli.

Appoġġ għall-kultura fil-livell lokali

Il-Kummissjoni Ewropea għandha tliet rwoli ewlenin f’dan il-kuntest:

  1. Li tipprovdi appoġġ finanzjarju lill-awtoritajiet lokali u reġjonali.
  2. Li tqajjem kuxjenza dwar il-potenzjal tas-setturi kulturali u kreattivi għall-iżvilupp reġjonali u lokali.
  3. Li tgħin lill-awtoritajiet lokali u reġjonali jifformulaw strateġiji integrati.

Il-finanzjament għar-reġjuni u l-ibliet huwa disponibbli permezz ta’ għadd ta’ programmi tal-UE, li jappoġġjaw ukoll il-kultura fl-iżvilupp reġjonali. Il-Kummissjoni Ewropea taħdem ukoll mal-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u tal-belt kif ukoll ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali kompetenti, biex taqsam l-aħjar prattika dwar il-kultura u l-iżvilupp reġjonali.

Finanzjament tal-UE għall-kultura fl-ibliet u r-reġjuni

L-appoġġ finanzjarju huwa pprovdut primarjament permezz tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, li jikkonsistu minn

Is-setturi kulturali u kreattivi jeħtieġ li jiġu integrati fl-istrateġiji ta’ żvilupp reġjonali u lokali sabiex jippromwovu l-assi kulturali tradizzjonali u l-wirt kulturali, jistimulaw l-iżvilupp ta’ negozji kreattivi, jappoġġjaw l-investiment fl-infrastruttura u fil-kapital uman kif ukoll iġibu effetti konsegwenzjali fl-ekonomija lokali usa’. Dan huwa konformi mal-prinċipju tal-iżvilupp ekonomiku reġjonali tal-Istrateġiji ta’ Speċjalizzazzjoni Intelliġenti (S3), li jidentifika punti b’saħħithom u potenzjali partikolari bħala l-bażi għall-investimenti.

Taħt il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej u l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR) b’mod partikolari, madwar 100 reġjun Ewropew għandhom industriji kulturali u kreattivi u/jew wirt kulturali inklużi fl-Istrateġiji ta’ Innovazzjoni u Riċerka għall-Ispeċjalizzazzjoni Intelliġenti, kemm fi ħdan il-prijoritajiet S3 reġjonali kif ukoll nazzjonali fl-2014–2020.

Fi ħdan l-Interreg, wieħed mill-istrumenti ewlenin tal-UE biex tiġi appoġġjata l-kooperazzjoni reġjonali bejn il-fruntieri permezz ta’ proġetti kofinanzjati mill-FEŻR, il-kultura tikkostitwixxi wieħed mill-aktar suġġetti popolari. Bejn l-2014 u l-2020 aktar minn 4,000 proġett u aktar minn €1 biljun kienu ddedikati għall-wirt kulturali u l-arti fi ħdan Interreg.

Eżempji reċenti rilevanti ta’ proġetti Interreg relatati mal-kultura jistgħu jinstabu, pereżempju, fil-pubblikazzjonijiet online “Connecting Cultures, Connected Citizens” maħruġa minn Interact fl-okkażjoni tas-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018.

Kooperazzjoni fil-livell tal-UE li ssawwar il-politiki kulturali lokali

Il-Kummissjoni Ewropea qed taħdem flimkien mal-Istati Membri dwar is-suġġetti rilevanti għall-ibliet u r-reġjuni, inkluż permezz tal-Metodu Miftuħ ta’ Koordinazzjoni. Il-problemi indirizzati inkludew, fost l-oħrajn, ir-rwol tal-politiki pubbliċi fl-iżvilupp tal-potenzjal intraprenditorjali u innovattiv tas-setturi kulturali u kreattivi u l-użu strateġiku tal-programmi ta’ appoġġ tal-UE għall-kultura.

Bħala inizjattiva awtonoma fi ħdan l-azzjonijiet kulturali tal-UE, taħt il-programm tal-Kapitali Ewropej tal-Kultura, l-ibliet ilhom milll-1985 jenfasizzaw ir-rikkezza tal-kulturi Ewropej u jippermettu liċ-ċittadini Ewropej jaqsmu ċ-ċelebrazzjonijiet tad-diversità tagħhom, filwaqt li jintegraw il-kultura b’suċċess fi pjanijiet ta’ żvilupp fit-tul.

Ir-rwol tal-kultura għall-iżvilupp lokali ġie indirizzat ukoll fil-Forum Ewropew tal-Kultura, avveniment ewlieni tal-Kummissjoni Ewropea organizzat biex jgħolli l-profil tal-kooperazzjoni kulturali Ewropea, u mill-Vuċijiet tal-Kultura, id-djalogu strutturat tal-Kummissjoni Ewropea mas-setturi kulturali. Fl-2020, tlaqqa’ l-grupp tal-Vuċijiet tal-Kultura li jaħdem fuq is-suġġett “Ir-rwol tal-kultura f’żoni mhux urbani tal-Unjoni Ewropea”, b’35 organizzazzjoni mill-Ewropa kollha biex jindirizzaw il-kwistjoni ta’ x’tista’ tagħmel l-UE biex tippromwovi l-kultura fl-ispazji periurbani (barra miċ-ċentri urbani), is-subborgi u l-periferija.

Fil-qafas tal-Aġenda Urbana għall-UE, metodu ta’ ħidma ġdid f’diversi livelli li jippromwovi l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, l-ibliet, il-Kummissjoni Ewropea u partijiet ikkonċernati oħra, fl-2018 inbdiet Sħubija ġdida dwar is-suġġett tal-Kultura u l-Wirt Kulturali. Aktar minn 30 sieħeb huma attwalment involuti f’dan il-proċess.

Ngħinu l-ibliet, ir-reġjuni u l-partijiet ikkonċernati lokali biex jitgħallmu minn xulxin

Il-Kummissjoni Ewropea taħdem mal-awtoritajiet lokali u reġjonali kif ukoll mal-partijiet ikkonċernati kulturali lokali billi tiffaċilita t-tagħlim bejn il-pari u l-iskambji reċiproċi ta’ prattiki tajba.

Fl-2015-2017, proġett ta’ tagħlim bejn il-pari Kultura għall-Ibliet u r-Reġjuni, iffinanzjat minn Ewropa Kreattiva, eżamina inizjattivi kulturali eżistenti magħżula u l-impatt tagħhom fuq l-iżvilupp lokali u reġjonali. Ir-riżultati ta’ dan il-proġett kienu jinkludu katalogu ta’ 70 studju tal-każijiet, żjarat ta’ studju fi 15-il belt/reġjun, u kkowċjar espert għal 10 bliet/reġjuni.

Fl-2016-2018, il-proġett tan-Network Ewropew ta’ Ċentri Kreattivi kien stabbilit b’mod konġunt minn Ewropa Kreattiva, li laqqa’ flimkien aktar minn 200 pjattaforma jew post tax-xogħol għas-setturi kulturali u kreattivi mifruxa madwar l-ibliet Ewropej, sabiex jitrawmu l-iskambji tagħhom, tissaħħaħ il-kooperazzjoni u jiġi ffaċilitat il-bini tal-kapaċità.

Mill-2018 sal-2021, il-proġett ta’ politika tal-Ispazji u l-Ibliet Kulturali u Kreattivi kkofinanzjat mill-programm Ewropa Kreattiva għandu l-għan li jiżviluppa modi ġodda biex l-ibliet u r-reġjuni jlaqqgħu flimkien l-amministrazzjoni pubblika u s-settur kulturali biex joħolqu politiki pubbliċi b’mod konġunt. L-għan tal-proġett huwa li juri li l-kultura u l-prattiki komuni jistgħu jittrasformaw il-viċinati u l-ibliet f’postijiet aktar sostenibbli, u b’hekk jikkatalizzaw ħajja aħjar għall-komunitajiet tagħhom.

Fl-2020, il-Kummissjoni Ewropea nediet il-Wirt Kulturali fl-Azzjoni, programm ta’ tagħlim bejn il-pari għal dawk li jfasslu l-politika lokali u reġjonali biex jiskambjaw l-għarfien dwar il-wirt kulturali. Għandhom jidhru 30 inizjattiva f’katalogu online u se jsiru 12-il żjara ta’ tagħlim bejn il-pari, li jġibu flimkien +20 parteċipant kull wieħed. L-inizjattiva hija waħda mill-azzjonijiet tal-Qafas Ewropew għall-Azzjoni dwar il-Wirt Kulturali.

Għajnuna biex jiġu pprovduti data u analiżi dwar il-kultura għall-ibliet u r-reġjuni

L-inizjattivi ffaċilitati mill-Kummissjoni Ewropea jistgħu jgħinu biex tinġabar id-data u jitkejjel l-impatt tal-kultura fil-livell lokali.

Fl-2017, iċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka żviluppa l-ewwel edizzjoni tal-Osservatorju tal-Ibliet Kulturali u Kreattivi tiegħu li għandu l-għan li juri kemm għandhom prestazzjoni tajba 168 belt magħżula fi 30 pajjiż Ewropew fuq firxa ta’ miżuri li jiddeskrivu l-vitalità kulturali u l-ekonomija kreattiva tagħhom. L-osservatorju ġie aġġornat aktar fl-2019.

Mill-2019, il-Kummissjoni Ewropea tikkoopera maċ-Ċentru għall-Intraprenditorja, l-SMEs, ir-Reġjuni u l-Ibliet tal-OECD dwar proġett konġunt ta’ politika għar-reġjuni dwar is-setturi kulturali u kreattivi u l-iżvilupp lokali. Dan il-proġett huwa parti mill-Qafas Ewropew għal Azzjoni dwar il-Wirt Kulturali, u huwa kofinanzjat mill-programm Ewropa Kreattiva filwaqt li huwa l-Programm tal-OECD għall-Impjieg Lokali u l-Iżvilupp Ekonomiku (LEED) li jimplimentah. L-għan tagħha huwa li tipprovdi evidenza u gwida lill-ibliet u r-reġjuni dwar modi kif jiġi massimizzat il-valur ekonomiku u soċjali tal-wirt kulturali u jiġi appoġġjat il-ħolqien ta’ ekonomija kreattiva.

Qed jitwettqu għadd ta’ inizjattivi speċifiċi dwar is-suġġett tal-kejl tal-impatt soċjoekonomiku tal-wirt kulturali fil-livell territorjali. Dawn huma parti mill-Programm ESPON 2020, li għandu l-għan li jippromwovi u jrawwem dimensjoni territorjali Ewropea fl-iżvilupp u l-kooperazzjoni billi jipprovdi evidenza, trasferiment tal-għarfien u tagħlim dwar il-politika.

Fl-2018-2019, twettqet analiżi mmirata HERITAGE - Il-Wirt Kulturali Materjali bħala Riżorsa Strateġika għall-Iżvilupp Territorjali, filwaqt li fl-2020 tnediet riċerka applikata tal-Wirt Kulturali bħala Sors tal-Benesseri tas-Soċjetà fir-Reġjuni Ewropej – ESPON HERIWELL.