Il-wirt kulturali tal-Ewropa huwa mużajk rikk u varjat ta’ espressjonijiet kulturali u kreattivi, wirt minn ġenerazzjonijiet preċedenti ta’ Ewropej u legat għal dawk li ġejjin.

Dan jinkludi siti naturali, mibnija u arkeoloġiċi, mużewijiet, monumenti, xogħlijiet tal-arti, bliet storiċi, xogħlijiet letterarji, mużikali u awdjoviżivi, u l-għarfien, il-prattiki u t-tradizzjonijiet taċ-ċittadini Ewropej.

Il-wirt kulturali jarrikkixxi l-ħajja individwali taċ-ċittadini, huwa forza li tixpruna s-setturi kulturali u kreattivi, u għandu rwol fil-ħolqien u t-tisħiħ tal-kapital soċjali tal-Ewropa. Huwa wkoll riżorsa importanti għat-tkabbir ekonomiku, l-impjiegi u l-koeżjoni soċjali, u joffri l-potenzjal li tingħata ħajja ġdida liż-żoni urbani u rurali u jiġi promoss it-turiżmu sostenibbli.

Ir-rwol u l-azzjonijiet tal-UE

Filwaqt li l-politika f’dan il-qasam hija primarjament ir-responsabbiltà tal-Istati Membri, l-awtoritajiet reġjonali u lokali, l-UE hija impenjata li tissalvagwardja u ssaħħaħ il-wirt kulturali tal-Ewropa permezz ta’ għadd ta’ politiki u programmi.

Il-wirt kulturali tal-Ewropa huwa appoġġjat minn firxa ta’ politiki, programmi u finanzjament tal-UE, b’mod partikolari l-programm Ewropa Kreattiva. Il-politiki tal-UE f’oqsma oħra li jqisu dejjem aktar il-firxa tal-wirt mir-riċerka, l-innovazzjoni, l-edukazzjoni, l-ambjent, it-tibdil fil-klima u l-politiki reġjonali sal-politiki diġitali. Konsegwentement, il-finanzjament għall-wirt kulturali huwa disponibbli taħt Orizzont 2020, Erasmus+, L-Ewropa għaċ-Ċittadini u l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej.

L-Istati Membri tal-UE jsegwu l-kollaborazzjoni politika dwar il-wirt kulturali permezz tal-Kunsill tal-Ministri għall-Edukazzjoni, iż-Żgħażagħ, il-Kultura u l-Isport, u permezz tal-Metodu Miftuħ ta’ Koordinazzjoni. Il-grupp ta’ esperti tal-Kummissjoni dwar il-wirt kulturali, li ilu għaddej mill-2019, jagħti pariri dwar kif għandhom jiġu implimentati l-politiki tal-UE għall-wirt kulturali. Dan jinvolvi lill-Istati Membri, lill-pajjiżi assoċjati, lin-networks Ewropej tal-wirt kulturali, lill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u lill-organizzazzjonijiet internazzjonali, kif ukoll lill-istituzzjonijiet tal-UE.

Il-Qafas Ewropew għall-Azzjoni dwar il-Wirt Kulturali

Waħda mill-aktar karatteristiċi importanti fil-livell tal-UE hija l-Qafas Ewropew għall-Azzjoni dwar il-Wirt Kulturali (2018), li jirrifletti l-istruttura komuni għall-attivitajiet relatati mal-wirt fil-livell Ewropew. Huwa jibni fuq l-isforzi tas-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018, biex jaqbad u jżid is-suċċess tagħha biex jiżgura impatt dejjiemi. Il-Qafas jistabbilixxi sett ta’ erba’ prinċipji u ħames oqsma ewlenin ta’ azzjoni kontinwa għall-wirt kulturali tal-Ewropa:

4 prinċipji ewlenin

• Olistiku
• Mainstreaming/integrat
• Tfassil tal-politika bbażat fuq l-evidenza
• Diversi partijiet ikkonċernati

5 oqsma ta’ azzjoni kontinwa

• Ewropa inklużiva: parteċipazzjoni u aċċess għal kulħadd
• Ewropa sostenibbli: soluzzjonijiet intelliġenti għal ġejjieni koeżiv u sostenibbli
• Ewropa reżiljenti: ħarsien tal-wirt fil-periklu
• Ewropa innovattiva: mobilizzazzjoni tal-għarfien u tar-riċerka
• sħubija globali aktar b’saħħitha: rinforz tal-kooperazzjoni internazzjonali