Het cultureel erfgoed van Europa kan een waardevolle bijdrage leveren aan toerisme, onderwijs, werkgelegenheid en duurzame ontwikkeling. Duurzaam cultuurtoerisme is een vitaal onderdeel van veel regionale en regio-overschrijdende ontwikkelingsstrategieën. Cultuur maakt duurzame ontwikkeling mogelijk, en stimuleert die ook.

Toerisme: het evenwicht tussen ontwikkeling en bescherming van cultureel erfgoed

Toerisme is een uitstekende manier om mensen te laten genieten van cultureel erfgoed, maar er zijn ook risico’s aan verbonden: massatoerisme, culturele toe-eigening en het verlies van authenticiteit. Toerisme brengt geld en banen naar steden en regio’s, maar het kan er ook het dagelijks leven, de cultuur en het erfgoed schaden.

Gezien de mogelijke negatieve gevolgen van overtoerisme en de impact op het cultureel erfgoed, hebben sommige lokale gemeenschappen en erfgoeddeskundigen zich wel eens tegen toerisme en toeristische ontwikkeling verzet.

Duurzaam cultuurtoerisme biedt een nieuw perspectief, omdat het cultureel erfgoed en lokale gemeenschappen juist centraal zet in de besluitvorming.

De betrokkenheid van de lokale overheid en andere stakeholders is essentieel om tot goede resultaten te komen, zowel voor het erfgoed als voor de bevolking. Duurzaam cultuurtoerisme betekent dat we verantwoord erfgoedbeheer combineren met een authentieke interpretatie die de lokale economie ten goede komt.

Lees wat de Europese Commissie doet om duurzaam cultuurtoerisme aan te moedigen.

Werkgroep open-coördinatiemethode duurzaam cultuurtoerisme

De EU-lidstaten hebben samen een werkplan voor cultuur voor de periode 2015-2018 goedgekeurd. Ook hebben ze een werkgroep van Europese deskundigen over duurzaam cultuurtoerisme opgericht, die moest werken volgens de open-coördinatiemethode.

In hun eindverslag staan, naast de eerste definitie van duurzaam cultuurtoerisme, aanbevelingen en richtsnoeren voor beleidsmakers en 27 case-study’s van goede methoden, zowel voor materieel als voor immaterieel cultureel erfgoed.

Lees het Verslag over duurzaam cultuurtoerisme.

Geselecteerde projecten

SPOT

Dit project werkt, met geld van Horizon 2020, aan een nieuwe benadering van cultuurtoerisme, waarbij achtergestelde gebieden worden ontwikkeld.

Lees meer over het SPOT-project.

SmartCulTour

Dit project, ook gefinancierd door Horizon 2020, ondersteunt de ontwikkeling van Europese regio’s met belangrijk materieel en immaterieel erfgoed, door duurzaam cultuurtoerisme.

Lees meer over SmartCulTour.

IMPACTOUR

Dit Horizon 2020-project verbindt stakeholders en onderzoekers die werken aan nieuwe benaderingen en methoden ter ondersteuning van Europees cultuurtoerisme. Het project moet ook het gevoel van saamhorigheid versterken, en minderheidsculturen opwaarderen.

Lees meer over het IMPACTOUR project.

European Destinations of Excellence (EDEN)

EDEN promoot modellen voor duurzaam toerisme in de hele EU. Bij dit initiatief selecteren en promoten de partnerlanden “excellente reisbestemmingen”.

EDEN vestigt de aandacht op opkomende, niet-traditionele Europese bestemmingen door hun waarde en karakter in de kijker te zetten. Het is ook een platform waar de geselecteerde bestemmingen hun ideeën en ervaringen kunnen uitwisselen. De Europese Commissie en de nationale instanties voor toerisme kiezen elk jaar een thema. Het EDEN-thema in 2017 was cultureel toerisme.

Ontdek de winnende bestemmingen op de EDEN-website.