De culturele en de creatieve sector omvatten alle sectoren waarvan de activiteiten gebaseerd zijn op culturele waarden of andere artistieke individuele of collectieve creatieve uitingen, zoals gedefinieerd in de rechtsgrondslag van het programma Creatief Europa.
De steun aan deze sectoren is gebaseerd op gegevens die door Eurostat worden opgesteld in het kader van het ESSnet-Culture, het cultuurprogramma van het Europees statistisch systeem, waarmee wordt gestreefd naar verdere harmonisatie van statistieken over de culturele en creatieve sector (bijvoorbeeld door de herziening van de soorten indicatoren en de gebruikte terminologie, communicatie aan de hand van indicatoren en relevantie voor beleidsvorming).
De culturele en de creatieve sector richten zich op de verdere stadia van de waardeketen, met inbegrip van de productie- en verspreidingsfasen van industriële en productieactiviteiten.
Het belang van de culturele en creatieve sector
De culturele en de creatieve sector zijn belangrijk voor de voortdurende ontwikkeling van samenlevingen en staan centraal in de creatieve economie. Ze zijn kennisintensief en gebaseerd op individuele creativiteit en talent en genereren aanzienlijke economische welvaart. Belangrijker nog is dat ze cruciaal zijn voor een gedeeld gevoel van Europese identiteit, cultuur en waarden. Economisch gezien groeit deze sector bovengemiddeld en zorgt zij voor nieuwe werkgelegenheid, met name voor jongeren, terwijl tegelijkertijd de sociale cohesie wordt versterkt.
Ondersteuning via Creatief Europa
Het programma Creatief Europa bestaat uit de subprogramma’s cultuur en media (audiovisuele media) en het sectoroverschrijdende onderdeel.
Creatief Europa ondersteunt grensoverschrijdende samenwerking en netwerkactiviteiten voor alle culturele en creatieve sectoren en cofinanciert belangrijke platforms en netwerken.
Ter voorbereiding van het komende programma Creatief Europa 2021-2027 heeft de Commissie een breed scala van belanghebbenden en deskundigen van de lidstaten geraadpleegd. Parallel daaraan werd de tussentijdse evaluatie van het programma Creatief Europa 2014-2020 uitgevoerd, en beide kwamen tot de conclusie dat in het huidige programma onvoldoende rekening werd gehouden met de behoeften van sommige sectoren.
Met Creatief Europa 2021-2027 zal dit worden verholpen door onder meer sectorale steun voor bijvoorbeeld
Deze sectorale acties zullen gericht zijn op capaciteitsopbouw, professionalisering en de ontwikkeling van talent, gegevensverzameling, en exportmogelijkheden. Ze vormen het vervolg op EU-projecten die de afgelopen jaren reeds werden uitgevoerd, zoals het initiatief “Music Moves Europe”.
Innovatie, ondernemerschap en financiering
Ondernemerschap en innovatie zijn belangrijke thema’s voor de culturele en creatieve sector. Deskundigen van de lidstaten hebben naar die thema’s nader onderzoek verricht. Resultaten daarvan zijn onder meer te vinden in het OCM-verslag over de rol van overheidsbeleid bij de ontwikkeling van het ondernemings- en innovatiepotentieel van de culturele en creatieve sector en in een gedetailleerd overzicht van beleidsmaatregelen en studies van de EU op dit gebied.
Toegang tot financiering voor de culturele en creatieve sector is eveneens een belangrijk onderwerp dat werd onderzocht door deskundigen van de lidstaten; de bevindingen daarvan zijn opgenomen in het OCM-verslag over toegang tot financiering “Towards more efficient financial ecosystems”.
In januari 2020 organiseerde het beleidsproject FLIP (“Finance, Learning, Innovation and Patenting”, “Financiering, opleiding, innovatie, octrooiering”) samen met de Commissie en deskundigen van de lidstaten een conferentie over wat is bereikt op het gebied van financiering, innovatie en andere kwesties in de culturele en de creatieve sector.
- Lees meer over de conclusies van de conferentie
Naast deze initiatieven bestaan er verschillende Europese steunregelingen voor de sector waarin deze kwesties aan bod komen.
- Garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sector in Creatief Europa 2014-2020
- Financiering door het Europees Instituut voor innovatie en technologie van nieuwe kennis- en innovatiegemeenschappen voor de culturele en creatieve sector
- Opties in het kader van Horizon Europa
- Erasmus voor jonge ondernemers
- Partnerschapsproject “Worth”
- Starts-initiatief (Innovatie op het kruispunt van wetenschap, technologie en kunsten), het Starts-residentieprogramma
- EU-steun voor digitale start-ups
Netwerken op het gebied van de culturele en creatieve sector op Europees niveau
- European Creative Business Network
- EU-netwerk van creatieve hubs
- Europese startersnetwerken voor op creativiteit gebaseerde innovatie
- Pan-Europees netwerk van digitale-innovatiehubs
- Regionaal initiatief voor cultuur en creativiteit
- Onderzoeks- en innovatienetwerk van Europese regio’s – Werkgroep ontwerp en creativiteit
Om de culturele en de creatieve sector te ondersteunen via empirisch onderbouwde beleidsvorming, werken de Europese Commissie en Eurostat aan culturele statistieken en studies.