Rodzaj projektu: zarządzanie, zrównoważony rozwój 

Główny inwestor: Miasto Tuluza 

Rok ukończenia: 2023

Przestrzeń całkowita: 118 km2 (miasto Tuluza)

Informacje o mieście/regionie

Położona w południowo-zachodniej Francji Tuluza jest bardzo atrakcyjnym miastem, w którym znajdują się trzy obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz rozwija się dynamicznie przemysł lotniczy i kosmiczny. W ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba mieszkańców wzrastała średnio o 5 000 rocznie. Rocznie potrzeba około 3 500 nowych mieszkań, a także należy rozbudować obszary biznesowe. Jak dotąd ekspansja ta odbywała się jednak bez ogólnej wizji. 

W gęsto zaludnionym mieście, takim jak Tuluza, wyzwaniem jest planowanie w taki sposób, aby miasto pozostało atrakcyjne i nadawało się do zamieszkania pomimo większej gęstości zaludnienia. Oznacza to: 

• zachowanie terenów zielonych  
• promowanie wysokiej jakości architektury, która przyczynia się do utrzymania silnej tożsamości poprzez środowisko zbudowane  
• rozwój transportu publicznego, pieszego i rowerowego  
• zapewnienie, aby sklepy, usługi i miejsca pracy znajdowały się w odległości do 15 minut pieszo lub rowerem 

Tuluza jest również szczególnie narażona na wysokie temperatury latem i przegrzanie miasta. Zagrażają one nie tylko zdrowiu mieszkańców, ale także lokalnej różnorodności biologicznej. 

Projekt

W 2016 r. Tuluza rozpoczęła realizację Toulouse Urban Project, aby pokierować rozwojem obszarów miejskich w obliczu szybko postępujących prac budowlanych. Inicjatywa ta kształtuje rozwój terytorialny miasta w perspektywie długoterminowej do 2040 r. Obejmuje wspólne strategie miejskie i wspólną wizję wśród różnych zainteresowanych stron, oferując jednocześnie praktyczne rozwiązania dla nowych projektów budowlanych. Po manifeście z 2018 r. nakreślającym miejską wizję Tuluzy i planie centralnym miasta z 2019 r. plany centralne dla poszczególnych dzielnic (2023 r.) opisują szczegółowo, w jaki sposób plan centralny miasta odnosi się do sektorów, dzielnic i ulic. 

 Miasto opracowało narzędzia do konstruktywnego dialogu z architektami i wykonawcami, ustanawiając kryteria jakości i wytyczne dla każdej z sześciu głównych dzielnic miasta. Po trzech latach prac technicznych z szeroko zakrojonym udziałem obywateli powstał zestaw sześciu broszur znanych jako „Cahiers Toulousains”. 

Broszury te obejmują szereg obszarów polityki, w tym mieszkalnictwo, przyrodę, gospodarkę, udogodnienia i integrację. Odnoszą się one do kluczowych kwestii, takich jak zachowanie tożsamości dzielnicy, poprawa terenów zielonych, poprawa obszarów publicznych, ułatwienie mobilności, pobudzenie gospodarki oraz wzbogacenie różnorodności architektonicznej i urbanistycznej miasta. Głównym celem jest znalezienie rozwiązań klimatycznych, a w każdej broszurze opisano kontekstowe, holistyczne środki łagodzące i dostosowawcze dla każdej dzielnicy.

Kryteria wysokiej jakości (kontekst, genius loci, różnorodność, estetyka)

• Broszury zawierają wytyczne, które są istotne z punktu widzenia naturalnego i konstrukcyjnego kontekstu każdej dzielnicy. Obejmują one dogłębną analizę tożsamości i zmian urbanistycznych każdej dzielnicy, oferując historyczne, socjologiczne i architektoniczne spojrzenie na dany obszar.  
• Wytyczne zawarte w broszurach będą wykorzystywane we wszystkich projektach związanych ze środowiskiem zbudowanym. Pomogą lokalnym kierownikom zdecydować, czy projekt budowlany jest odpowiedni, czy nie, i wspólnie z liderem projektu (będącym podmiotem publicznym lub prywatnym) zobaczyć, jak go ulepszyć zgodnie z lokalnym kontekstem. 
• Wdrożono innowacyjny i ambitny proces uczestnictwa, w ramach którego w ciągu roku zebrano ponad 2 tys. opinii.  Zespół ds. projektu spotkał się z mieszkańcami, pracownikami i gośćmi z różnych dzielnic, w różnym wieku i z różnych środowisk społecznych z całego miasta. Jakie są efekty tego stanu rzeczy? Dowód tożsamości dla każdej z sześciu dzielnic pomagający utrzymać przywiązanie ludzi do miejsc przechodzących transformację urbanistyczną. 
• Chociaż broszury są dokumentami technicznymi, są napisane z myślą o wszystkich czytelnikach, którzy chcą poznać przeszłość, teraźniejszość i przyszłość dzielnicy oraz zrozumieć rozwój obszarów miejskich swojej ulicy, dzielnicy i miasta. 

Planowanie i zarządzanie

Za zarządzanie projektem przez trzy lata odpowiedzialni byli dyrektor projektu i kierownik projektu z Departamentu Perspektyw i Strategii Miejskiej. Wspierała ich agencja urbanistyczna w Tuluzie (AUAT) z pięcioma architektami, urbanistami i architektami krajobrazu, którzy przygotowali techniczną część broszur. 

W sumie około 50 departamentów miasta i metropolii współpracowało przy projekcie (transport, demokracja lokalna, środowisko, planowanie urbanistyczne, gospodarka, przestrzenie publiczne, ogrody publiczne, dziedzictwo miejskie, komunikacja itp.), biorąc udział w około 50 warsztatach technicznych. 

W konsultacjach uczestniczyli architekci i firmy deweloperskie, a także mieszkańcy Tuluzy.

Budżet i finansowanie

Całkowity budżet: 1,2 mln euro sfinansowane przez miasto Tuluza. 

Milion euro wydano na badania, 200 tys. euro na proces konsultacji obywatelskich, a niewielki budżet przeznaczono na druk. 

Co warto wiedzieć

Wskazówki ze strony miasta/regionu: 

• Ważne jest zaangażowanie wszystkich departamentów miejskich w kreowanie wspólnej wizji od samego początku, tak aby plan centralny miasta był okazją do ulepszenia istniejących dobrych praktyk i zainspirowania nowych projektów. 
• Należy uzyskać silne poparcie polityczne dla projektu, angażując w ten proces wszystkich lokalnych urzędników wybieranych.  
• Podczas opracowywania miejskiego planu zagospodarowania przestrzennego należy kierować się innowacyjnością, ambicją i otwartością, tak aby historia miasta i określone wytyczne były prawdziwie lokalnymi rozwiązaniami.