Biura architektoniczne: Mind Work Ramps we współpracy z ALPS Landscape Workshop i Ceļu comforts Sp. z o.o.

Główny inwestor: Łotewskie Lasy Państwowe (Jsc.) oraz Gmina Valmiera

Rok ukończenia:  kwiecień – listopad 2021 r.

Powierzchnia całkowita: 1 1395 ha

Nagrody:

• 1. miejsce w konkursie „Zrównoważony rozwój w architekturze, budownictwie i projektowaniu w krajach bałtyckich 2023”, w kategorii „Projektowanie krajobrazu zgodne z najwyższym standardami zrównoważoności”
• 2. miejsce w kategorii „Krajobraz” w konkursie „Budynek roku na Łotwie 2021”
• 2. miejsce w kategorii „Ulepszenie terenu” w konkursie „Doroczna łotewska nagroda budowlana 2021”

Informacje o mieście/regionie

Valmiera znajduje się w północnej części Łotwy, przy granicy z Estonią, w regionie jezior i rzek. W swojej strategii rozwoju gmina postawiła na wysokiej jakości architekturę i środowisko zbudowane, zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju powiatu Valmiera na lata 2022–2038. Miasto opracowało również plan działania na rzecz zrównoważonej energii i klimatu do 2030 r., obejmujący inicjatywy służące zapobieganiu zagrożeniom powodziowym i propagowaniu zrównoważonego, neutralnego dla klimatu budownictwa.

W mieście brakowało przestrzeni, która zaspokajałaby zainteresowania i potrzeby młodych mieszkańców, zwłaszcza uprawiających nietypowe sporty i aktywności. Ograniczone zaplecze sportowe i brak udogodnień w skateparku prowadziły do konfliktów, a nawet wandalizmu. Równocześnie społeczność starała się zapewnić młodym ludziom przestrzeń do uprawiania miejskich sportów i aktywności, co pozwoliłoby zmniejszyć napięcia społeczne i izolację. Nowy park sportowy okazał się więc niezbędny.

Projekt

Dzięki aktywnemu zaangażowaniu społeczności i uważnemu rozważeniu preferencji mieszkańców, miasto przekształciło wcześniej niszczejący obszar starego, zaniedbanego lodowiska na świeżym powietrzu w tętniący życiem, współczesny, zielony park. Park sportowo-rekreacyjny „Las” zaspokaja potrzeby młodzieży, zapewniając nowoczesną przestrzeń do uprawiania sportów miejskich. Nowa inwestycja obejmuje tor rowerowy o długości 170 m, trybunę dla widzów, boisko, plac zabaw, sprzęt do ćwiczeń na świeżym powietrzu oraz publiczne ujęcie wody pitnej. Obiekty dostosowano do potrzeb różnych grup, aktywnie promując interakcje, integrację i głębszą więź z naturą.

Wybrana lokalizacja była rozległym, pokrytym asfaltem terenem, który latem powodował efekt wyspy ciepła.

Ponadto brakowało tam udogodnień dla odwiedzających. Nowa inwestycja miała na celu zbudowanie sprzyjającej włączeniu społecznemu i zrównoważonej miejskiej oazy z bujną roślinnością, lokalnym systemem zarządzania wodą deszczową, promocją przyjaznej dla środowiska mobilności, spójnymi estetycznie instalacjami na świeżym powietrzu, wydajnym oświetleniem LED, ekologicznymi materiałami, takimi jak ściółka z kory sosnowej, ochroną gleby, lepszymi udogodnieniami i odpowiedzialną gospodarką odpadami.

Kryteria wysokiej jakości (kontekst, genius loci, różnorodność, estetyka)

• Aby dogłębnie zrozumieć wyzwania stojące przed tym obszarem i przewidzieć niezbędne rozwiązania infrastrukturalne, gmina przeprowadziła badanie opinii publicznej. Wszystkie zebrane sugestie i opinie mieszkańców uwzględniono w praktyce w największym możliwym zakresie oraz zharmonizowano je w celu wypracowania optymalnego planu rozwoju dla zagospodarowywanego obszaru.
• Teren zaprojektowano tak, aby mógł z powodzeniem pomieścić różne grupy społeczne, w tym młodzież, dzieci, rodziny, osoby niepełnosprawne ruchowo, aktywnych zaawansowanych i początkujących sportowców, a także entuzjastów aktywnego wypoczynku, i zapewnić im poczucie przynależności.
• Obiekty małej architektury starannie dobrano, by pasowały do charakteru miasta, a jednocześnie były trwałe. Przy wyborze roślin wzięto pod uwagę łotewski klimat i warunki miejskie, decydując się na różnorodną roślinność w różnych porach roku. Postawiono na rodzaje drzew dobrze sprawdzające się w obszarach aktywności i umożliwiające priorytetowe potraktowanie kwestii bezpieczeństwa.

Zarządzanie i kierownictwo

Projekt nadzorowała Rada Miasta Valmiera.

Na szczeblu gminy zarządzała nim grupa robocza złożona z około sześciu przedstawicieli urzędu gospodarki nieruchomościami, wydziału urbanistyki i zarządu miejskiego.

Obecnie za utrzymanie i czystość parku odpowiada gmina we współpracy z ośrodkiem dla młodzieży w Valmierze, „Vinda”. Zajęcia w parku organizowane są we współpracy z miejskim urzędem ds. sportu.

Budżet i finansowanie

Całkowity budżet projektu wyniósł 1 157 300 euro.

57 proc. całkowitego kosztu zostało pokryte z budżetu gminy Valmiera, w tym z pożyczki udzielonej przez Skarb Państwa.

43 proc. całkowitych kosztów pokryto z darowizny od przedsiębiorstwa lasów państwowych (Latvijas valsts meži) przeznaczonej na stworzenie edukacyjnego terenu sportowo-rekreacyjnego dla dzieci i rodzin.

Co warto wiedzieć

Wskazówki ze strony miasta

• Uwzględnienie potrzeb społeczności i zapewnienie poczucia godności pasjonatom sportów akcji w ramach społeczności jest ważną kwestią.
• Dobrym rozwiązaniem jest przeprowadzanie corocznej ankiety wśród mieszkańców na temat priorytetów rozwoju lokalnego, służącej określeniu oczekiwań. Zasadnicze znaczenie dla powodzenia projektu mają zaangażowanie i udział społeczeństwa.
• Dobrym rozwiązaniem jest połączenie nowej infrastruktury z istniejącymi instytucjami.