Dziedzictwo kulturowe wspierane jest ze środków z kilku programów unijnych, na podstawie obecnych „wieloletnich ram finansowych” – wieloletniego budżetu Unii na lata 2021–2027.
Każdego, kto planuje ubiegać się o środki z tych programów, zachęcamy do zapoznania się z przewodnikiem CulturEU. W przewodniku przedstawiono w przystępny sposób, z jakich programów UE można pozyskać wsparcie finansowe dla sektora kultury i sektora kreatywnego w latach 2021–2027.
Przewodnik CulturEU jest dostępny w formie interaktywnej strony internetowej oraz w formie broszury do druku. Omówiono w nim możliwości pozyskania środków z mniej więcej 20 programów unijnych, które oferują wsparcie na projekty o wymiarze kulturalnym i kreatywnym.
„Kreatywna Europa”
Największa część projektów w sektorze kultury i sektorze kreatywnym jest finansowana z programu „Kreatywna Europa”.
Program Erasmus+
Program Erasmus+ obejmuje przede wszystkim projekty wyjazdów zagranicznych i wymian wirtualnych, projekty współpracy i partnerstw między organizacjami, a także wsparcie dla współpracy politycznej na poziomie Unii Europejskiej.
W programie udział mogą wziąć osoby fizyczne i organizacje z krajów UE, stowarzyszonych z programem krajów spoza UE oraz innych krajów partnerskich.
W Europejskim Roku Dziedzictwa Kulturowego (2018) w ramach programu Erasmus+ przyznano prawie 92 mln euro na realizację 965 projektów współpracy i mobilności dotyczących dziedzictwa kulturowego.
Wybrane projekty
HeritagePRO to projekt Erasmus+ ułatwiający propagowanie skutecznych metod ochrony dziedzictwa kulturowego.
Więcej informacji o tym projekcie i przykłady innych projektów Erasmus+ w obszarze dziedzictwa kulturowego znajdziesz na Platformie Rezultatów Programu Erasmus+ oraz w broszurze „Erasmus+: wzbogacanie naszego dziedzictwa kulturowego”.
Program „Horyzont Europa”
Program „Horyzont Europa” – kontynuacja programu „Horyzont 2020” – jest głównym programem unijnym na rzecz badań naukowych i innowacji, dysponującym budżetem w wysokości 95,5 mld euro.
Pobierz broszurę z opisem budżetu
Program opiera się na trzech filarach. Są to:
- doskonała nauka
- globalne wyzwania i europejska konkurencyjność przemysłowa
- innowacyjna Europa.
Promowanie dziedzictwa kulturowego wchodzi w zakres klastra 2 filaru II „Kultura, kreatywność i społeczeństwo integracyjne”. Działania z zakresu badań naukowych i innowacji w klastrze 2 mają na celu między innymi lepszą ochronę, wzbogacanie, konserwację i bardziej efektywną odbudowę europejskiego dziedzictwa kulturowego.
Program „Obywatele, równość, prawa i wartości” (CERV)
Program CERV pozwala Europejczykom lepiej poznać Unię Europejską, jej historię i różnorodność, a także zachęca ich do udziału w procesach demokratycznych na szczeblu unijnym.
Ważna część programu dotyczy krzewienia pamięci o wydarzeniach z przeszłości, aby wyciągnięta z nich lekcja pozwoliła zbudować lepszą przyszłość. W tym kontekście szczególnie ważne jest dziedzictwo kulturowe.
Jednym z przykładów projektów finansowanych w ramach programu CERV są projekty partnerstwa miast. Projekty te obejmują działania związane z dziedzictwem kulturowym, a także z propagowaniem aktywności obywatelskiej na poziomie Unii.
Fundusz Spójności i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Fundusz Spójności i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) – a w jego ramach Interreg Europa – są głównymi źródłami finansowania rozwoju regionalnego w UE.
Władze lokalne i regionalne odpowiedzialne za ochronę i promocję dziedzictwa kulturowego mogą uzyskać z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego dość wysokie wsparcie.
Z budżetu EFRR wynoszącego 226 mld euro (w tym 9 mld euro na program Interreg) około 4,7 mld euro przeznacza się na tworzenie lokalnych miejsc pracy w miejscach dziedzictwa oraz na promocję turystyczną konkretnych miast i miejscowości.
Seria programów Interreg Europe ma z kolei pobudzić współpracę między regionami w UE i poza jej granicami. Dziedzictwo kulturowe jest jednym z najbardziej popularnych obszarów współpracy w ramach Interreg Europe.