Kilka unijnych programów finansowania wspiera dziedzictwo kulturowe na podstawie obecnych wieloletnich ram finansowych – wieloletniego budżetu UE na lata 2014–2020.
Obecnie trwają negocjacje między państwami członkowskimi, Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim w sprawie przyszłych wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027.
Aktualne informacje na temat wniosków Komisji: przyszły budżet UE
Komisja Europejska przeprowadziła analizę, aby ułatwić zrozumienie i dostęp do strategii politycznych, programów i działań dotyczących dziedzictwa kulturowego w Unii Europejskiej.
Wyniki tej analizy [pdf]
Otwarte zaproszenia do składania wniosków
Otwarte zaproszenia do składania wniosków można znaleźć na portalu zawierającym informacje na temat finansowania i ofert.
Szereg programów europejskich zapewnia wsparcie dla dziedzictwa kulturowego, pokazując wielopłaszczyznowość kultury i jej powiązania z kilkoma innymi sektorami.
Kreatywna Europa
Program „Kreatywna Europa” jest głównym źródłem finansowania unijnego w sektorze kultury; oferuje także wsparcie dla prac programowych podejmowanych w ramach planów prac Rady w dziedzinie kultury. Od 2021 r. wsparcie dla działań z zakresu polityki w obszarze kultury zapewni nowa edycja programu „Kreatywna Europa”.
Więcej informacji na temat programu „Kreatywna Europa”
Zaproszenia w ramach programu „Kreatywna Europa”
Erasmus+
Program Erasmus+ (2014–2020) zwiększa umiejętności i szanse na rynku pracy poprzez działania na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu. Najważniejsze możliwości istotne z punktu widzenia sektora dziedzictwa kulturowego są objęte akcją 2 programu Erasmus+: współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk.
Dotyczą one następujących obszarów:
- partnerstwa strategiczne
- budowanie potencjału w dziedzinie szkolnictwa wyższego
- budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży
- sojusze na rzecz wiedzy
- sojusze na rzecz umiejętności sektorowych.
W Europejskim Roku Dziedzictwa Kulturowego w ramach programu Erasmus+ przyznano prawie 92 mln euro na realizację 965 projektów współpracy i mobilności związanych z dziedzictwem kulturowym.
Więcej informacji na temat wyników projektów programu Erasmus+ dotyczących dziedzictwa kulturowego można znaleźć na platformie poświęconej wynikom projektów Erasmus+.
Więcej informacji o projektach programu Erasmus+ dotyczących dziedzictwa kulturowego oraz ich wyników jest dostępnych w publikacji “Erasmus+: Wzbogacanie naszego dziedzictwa kulturowego”.
Horyzont 2020
UE wspiera badania nad dziedzictwem kulturowym poprzez swoje programy badawcze. „Horyzont 2020” jest unijnym programem ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji, którego obecny budżet wynosi 80 mld euro.
Trzy filary programu wspierające badania w zakresie dziedzictwa kulturowego to:
- doskonała baza naukowa
- wiodąca pozycja w przemyśle
- wyzwania społeczne.
Więcej informacji na temat wsparcia badań w obszarze kultury i dziedzictwa kulturowego w ramach programu „Horyzont 2020”
Kolejnym programem ramowym w zakresie badań i innowacji będzie program „Horyzont Europa”. Promowanie dziedzictwa kulturowego wchodzi w zakres klastra 2 filaru II „Kultura, kreatywność i społeczeństwo integracyjne”.
Działania z zakresu badań naukowych i innowacji w tym klastrze będą ukierunkowane – oprócz osiągnięcia innych celów – na „poprawę ochrony, wzbogacanie, konserwację i bardziej efektywną odbudowę europejskiego dziedzictwa kulturowego”.
Więcej informacji na temat programu „Horyzont Europa” oraz klastra 2
Europa dla Obywateli
Program „Europa dla Obywateli” pozwala Europejczykom lepiej zrozumieć UE, jej historię i różnorodność, a także zachęca ich do udziału w procesach demokratycznych na szczeblu UE.
Ważna część programu dotyczy krzewienia pamięci o wydarzeniach z przeszłości, abyśmy mogli wyjść poza tę przeszłość i zbudować przyszłość. Działania te są związane z dziedzictwem kulturowym i historią.
Projekty z zakresu partnerstwa miast również obejmują działania związane z dziedzictwem kulturowym, a także z propagowaniem uczestnictwa obywatelskiego i aktywności obywatelskiej na poziomie UE.
Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne
Europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi zarządzają wspólnie Komisja Europejska i państwa członkowskie. Fundusze te mają na celu inwestowanie w tworzenie miejsc pracy oraz zrównoważoną i zdrową europejską gospodarkę i ochronę środowiska.
Fundusze strukturalne i inwestycyjne koncentrują się na pięciu obszarach:
- badania naukowe i innowacje
- technologie cyfrowe
- wspieranie gospodarki niskoemisyjnej
- zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi
- małe przedsiębiorstwa.
Państwa członkowskie mogą również wykorzystać te fundusze do wspierania kultury i kreatywności w celu tworzenia miejsc pracy i pobudzenia wzrostu gospodarczego.
Więcej informacji na temat tego obszaru polityki
Wśród europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, które wspierają dziedzictwo kulturowe, niektóre fundusze i inicjatywy odgrywają szczególnie ważną rolę w zapewnianiu tego rodzaju wsparcia.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)
Władze lokalne i regionalne odpowiedzialne za ochronę i propagowanie dziedzictwa kulturowego mogą korzystać ze znacznego wsparcia z EFRR –
około 4,7 mld euro z tego funduszu przeznaczono na tworzenie lokalnych miejsc pracy w obiektach dziedzictwa kulturowego i przyciągnięcie odwiedzających do konkretnych miast i miejsc.
Więcej informacji na temat tych możliwości finansowania
Więcej informacji na temat wybranych projektów
Europejska współpraca terytorialna (INTERREG)
Seria programów z obszaru INTERREG ma pobudzić współpracę między regionami w UE i poza jej granicami. Dziedzictwo kulturowe jest jednym z najbardziej popularnych tematów.
Niektóre przykłady projektów INTERREG dotyczących kultury można znaleźć w e-książce „Łączenie kultur, łączenie obywateli” wydanej z okazji Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018.
Creative Europe
The Creative Europe programme is the main source of EU funding for the culture and creative sectors.
Erasmus+
The Erasmus+ programme focuses on mobility projects and virtual exchanges, on organisational cooperation and partnerships as well as support to policy cooperation at European Union level.
The programme is open to individuals and organisations from EU Member States, third countries associated to the programme and other partner countries.
During the European Year of Cultural Heritage (2018), Erasmus+ awarded close to €92 million to 965 cooperation and mobility projects that focus on cultural heritage.
Highlighted projects
HeritagePRO is an Erasmus+ project on sharing good practices in cultural heritage preservation.
You can explore this and more Erasmus+ projects on cultural heritage on the Erasmus+ project results platform, or download the publication “Erasmus+: Enriching our cultural heritage”.
Horizon Europe
Horizon Europe is the continuation of Horizon 2020 as the EU’s main research and innovation programme with a budget of €95.5 billion.
Download a factsheet with an overview of the budget
The programme is built on 3 pillars:
- Excellent Science
- Global Challenges and European Industrial Competitiveness
- Innovative Europe
The promotion of cultural heritage falls under Cluster 2 of pillar 2 “Culture, Creativity and Inclusive Society”. Research and Innovation activities in Cluster 2, among other objectives, aim to “improve protection, enhancement, conservation and more efficient restoration of European cultural heritage”.
Citizens, Equality, Rights and Values (CERV)
The CERV Programme contributes to citizens' understanding of the European Union, its history and diversity. It also encourages people to take part in EU level democratic processes.
An important part of the programme focuses on remembrance: keeping the memories of the past alive so that we are able to learn from the past and build on this experience for a better future. Cultural heritage plays and important role in this effort.
One example of funded projects under CERV are Town-twinning projects. These encompass activities related to cultural heritage, together with the promotion of civic participation and engagement at the EU level.
Cohesion Fund and European Regional Development Fund
Cohesion Fund, European Regional Development Fund – and within this Interreg Europe – are the main funding sources for EU regional development.
Local and regional authorities in charge of protecting and promoting cultural heritage can benefit from significant support from the European Regional Development Fund.
Within a €226 billion budget for the European Regional Development Fund, included €9 billion for the Interreg programme, around €4.7 billion are allocated to create local jobs at heritage sites and attract visitors to the specific cities and locations.
Interreg Europe are a series of programmes that aim at stimulating cooperation between regions in and outside of the EU. Cultural heritage is among the most popular topics within Interreg Europe.