Er zijn verschillende EU-financieringsprogramma’s ter ondersteuning van cultureel erfgoed in het kader van het huidige meerjarig financieel kader, de meerjarenbegroting van de EU voor de periode van 2014 tot 2020.
De onderhandelingen tussen de lidstaten, de Europese Commissie en het Europees Parlement over het komende meerjarig financieel kader voor de jaren 2021-2027 zijn nog gaande.
Actuele informatie over de voorstellen van de Commissie: EU-begroting voor de toekomst.
De Europese Commissie heeft het beleid, de programma’s en de activiteiten in verband met cultureel erfgoed in de Europese Unie in kaart gebracht om die beter begrijpelijk en toegankelijker te maken.
Lees meer over de resultaten hiervan [pdf].
Openbare aanbestedingsprocedures
Openbare oproepen tot het indienen van voorstellen zijn te vinden op het financierings- en aanbestedingenportaal.
Het cultureel erfgoed wordt ondersteund door verschillende Europese programma’s die laten zien dat cultuur veelzijdig is en met verschillende andere sectoren samenhangt.
Creatief Europa
Het programma Creatief Europa is de belangrijkste bron van EU-financiering voor de cultuursector. Met het programma worden beleidswerkzaamheden in het kader van de werkplannen voor cultuur van de Raad ondersteund. Vanaf 2021 zullen met een nieuw Creatief Europa-programma beleidsmaatregelen op het gebied van cultuur worden ondersteund.
Lees meer over het programma Creatief Europa.
Bekijk de oproepen voor het programma Creatief Europa.
Erasmus+
Het Erasmus+-programma (2014-2020) stimuleert vaardigheden en beroepsmogelijkheden via onderwijs, opleiding, jeugdzaken en sport. De belangrijkste mogelijkheden die relevant zijn voor de culturele-erfgoedsector vallen onder kernactie 2 van het Erasmus+-programma: samenwerking met het oog op innovatie en uitwisseling van goede praktijken.
Het gaat daarbij om de volgende domeinen:
- strategische partnerschappen
- capaciteitsopbouw op het gebied van hoger onderwijs
- capaciteitsopbouwprojecten op het gebied van jeugdzaken
- kennisallianties
- allianties voor sectorspecifieke vaardigheden
Tijdens het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed is in het kader van Erasmus+ bijna 92 miljoen euro toegekend aan 965 samenwerkings- en mobiliteitsprojecten in verband met cultureel erfgoed.
Meer informatie over de resultaten van Erasmus+-projecten rond cultureel erfgoed zijn te vinden op het platform met projectresultaten van Erasmus+.
Meer Erasmus+-projecten rond cultureel erfgoed en de resultaten daarvan zijn te vinden in de publicatie “Erasmus+: Enriching our cultural heritage”.
Horizon 2020
De EU ondersteunt onderzoek naar cultureel erfgoed via haar onderzoeksprogramma’s. Horizon 2020 is het EU-kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, met momenteel een begroting van 80 miljard euro.
De drie pijlers van het programma ter ondersteuning van met het erfgoed verband houdend onderzoek zijn:
- excellente wetenschap
- industrieel leiderschap
- maatschappelijke uitdagingen
Lees meer over Horizon 2020 en de ondersteuning van onderzoek naar cultuur en cultureel erfgoed.
Het volgende kaderprogramma voor onderzoek en innovatie is Horizon Europa. De bevordering van cultureel erfgoed valt onder cluster 2 van pijler 2 “Cultuur, creativiteit en inclusieve samenleving”.
De onderzoeks- en innovatieactiviteiten in deze cluster zullen onder meer gericht zijn op de bescherming, opwaardering, instandhouding en efficiëntere restauratie van het Europese culturele erfgoed.
Lees meer over Horizon Europa en cluster 2.
Europa voor de burger
Het programma “Europa voor de burger” helpt de burgers om de EU, haar geschiedenis en haar diversiteit beter te begrijpen. Het moedigt mensen ook aan om deel te nemen aan de democratische processen op EU-niveau.
Een belangrijk onderdeel van het programma is gewijd aan gedenken: de herinneringen aan het verleden levend houden om dat verleden achter ons te kunnen laten en te bouwen aan de toekomst. Deze inspanning houdt verband met cultureel erfgoed en geschiedenis.
Op stedenbanden gebaseerde projecten omvatten ook activiteiten die verband houden met cultureel erfgoed, en met de bevordering van burgerparticipatie en betrokkenheid op EU-niveau.
Europese structuur- en investeringsfondsen (ESIF)
De Europese Commissie en de lidstaten beheren gezamenlijk de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESIF). Via deze fondsen wordt geïnvesteerd in het scheppen van werkgelegenheid en in een duurzame en gezonde Europese economie en het milieu.
De structuur- en investeringsfondsen zijn op vijf hoofdgebieden gericht:
- onderzoek en innovatie
- digitale technologie
- een koolstofarme economie
- duurzaam beheer van de natuurlijke rijkdommen
- kleine ondernemingen
De lidstaten kunnen deze fondsen ook gebruiken om cultuur en creativiteit te ondersteunen en zo banen en groei te creëren.
Lees meer over dit beleidsthema.
Van de Europese structuur- en investeringsfondsen die het cultureel erfgoed ondersteunen, spelen enkele specifieke fondsen en initiatieven een cruciale rol.
Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO)
Lokale en regionale overheden die belast zijn met de bescherming en bevordering van het cultureel erfgoed kunnen aanzienlijke steun krijgen uit het EFRO.
In het kader van het EFRO wordt ongeveer 4,7 miljard euro uitgetrokken om lokale banen te creëren op erfgoedlocaties en bezoekers naar die specifieke steden en locaties te lokken.
Lees meer over deze financieringsmogelijkheden.
Lees meer over de uitgelichte projecten.
Europese territoriale samenwerking (Interreg)
De programma’s die op het gebied van Interreg worden uitgevoerd hebben tot doel de samenwerking tussen regio’s binnen en buiten de EU te stimuleren. Cultureel erfgoed is een van de voornaamste onderwerpen.
Lees meer over voorbeelden van cultuurgerelateerde Interreg-projecten in het e-boek “Connecting Cultures, Connected Citizens”, dat is gepubliceerd ter gelegenheid van het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed 2018.
Creative Europe
The Creative Europe programme is the main source of EU funding for the culture and creative sectors.
Erasmus+
The Erasmus+ programme focuses on mobility projects and virtual exchanges, on organisational cooperation and partnerships as well as support to policy cooperation at European Union level.
The programme is open to individuals and organisations from EU Member States, third countries associated to the programme and other partner countries.
During the European Year of Cultural Heritage (2018), Erasmus+ awarded close to €92 million to 965 cooperation and mobility projects that focus on cultural heritage.
Highlighted projects
HeritagePRO is an Erasmus+ project on sharing good practices in cultural heritage preservation.
You can explore this and more Erasmus+ projects on cultural heritage on the Erasmus+ project results platform, or download the publication “Erasmus+: Enriching our cultural heritage”.
Horizon Europe
Horizon Europe is the continuation of Horizon 2020 as the EU’s main research and innovation programme with a budget of €95.5 billion.
Download a factsheet with an overview of the budget
The programme is built on 3 pillars:
- Excellent Science
- Global Challenges and European Industrial Competitiveness
- Innovative Europe
The promotion of cultural heritage falls under Cluster 2 of pillar 2 “Culture, Creativity and Inclusive Society”. Research and Innovation activities in Cluster 2, among other objectives, aim to “improve protection, enhancement, conservation and more efficient restoration of European cultural heritage”.
Citizens, Equality, Rights and Values (CERV)
The CERV Programme contributes to citizens' understanding of the European Union, its history and diversity. It also encourages people to take part in EU level democratic processes.
An important part of the programme focuses on remembrance: keeping the memories of the past alive so that we are able to learn from the past and build on this experience for a better future. Cultural heritage plays and important role in this effort.
One example of funded projects under CERV are Town-twinning projects. These encompass activities related to cultural heritage, together with the promotion of civic participation and engagement at the EU level.
Cohesion Fund and European Regional Development Fund
Cohesion Fund, European Regional Development Fund – and within this Interreg Europe – are the main funding sources for EU regional development.
Local and regional authorities in charge of protecting and promoting cultural heritage can benefit from significant support from the European Regional Development Fund.
Within a €226 billion budget for the European Regional Development Fund, included €9 billion for the Interreg programme, around €4.7 billion are allocated to create local jobs at heritage sites and attract visitors to the specific cities and locations.
Interreg Europe are a series of programmes that aim at stimulating cooperation between regions in and outside of the EU. Cultural heritage is among the most popular topics within Interreg Europe.