Skip to main content

Culture and Creativity

Is ardán é S+T+ARTS a fhéachann leis an teicneolaíocht agus an cleachtas ealaíne a nascadh le chéile ar bhealach níos dlúithe chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin shóisialta, chomhshaoil agus eacnamaíocha atá os comhair na hEorpa. Tacaíonn sé le teicneolaíochtaí níos cruthaithí, níos cuimsithí agus níos inbhuanaithe a fhorbairt trí chomhoibriú idir ealaíontóirí, eolaithe, innealtóirí agus taighdeoirí. Tá sé dírithe ar an smaoineamh go mbainfidh an ealaín, an eolaíocht agus an teicneolaíocht leas as peirspictíochtaí a chomhroinnt agus bealaí nua a oscailt don taighde agus don ghnó.

Cuireadh iPortunus ar bun chun deiseanna soghluaisteachta a leathnú agus chun comhoibriú idirnáisiúnta a threisiú ionas go mbeidh ealaíontóirí agus gairmithe cultúrtha in ann obair a dhéanamh, a chur i láthair agus a chomhléiriú i dtíortha éagsúla, rud a thabharfaidh rochtain dóibh ar mhargaí éagsúla, a chabhróidh leo lucht féachana nó lucht leanúna nua a mhealladh, comhoibriú idirnáisiúnta a neartú agus a n-ionchais ghairme a oscailt.

Tá sé mar aidhm ag an tionscnamh Bauhaus Eorpach Nua gluaiseacht chruthaitheach agus idirdhisciplíneach a fhorbairt lena masctar an Comhaontú Glas don Eoraip le saol laethúil shaoránaigh an Aontais. Tá an tionscnamh á chomhdhearadh trí rannpháirtíocht dhíreach na saoránach, saineolaithe, gnólachtaí agus Institiúidí agus is iad seo a leanas na haidhmeanna atá leis:

Dírítear CTIL go sonrach ar bhearta lánpháirtíochta luaithe, agus tá deis ann ráta cómhaoinithe níos airde ná an ráta cómhaoinithe caighdeánach a bheith ann d’údaráis áitiúla agus réigiúnacha, agus don tsochaí shibhialta. Díríonn an clár nua go príomha ar luathchéimeanna na lánpháirtíochta agus is iad seo a leanas na haidhmeanna foriomlána:

Le hionú na hInfheistíochta Sóisialta agus Scileanna, éascaítear an méid seo a leanas: scileanna agus príomhinniúlachtaí a fhorbairt; ardscileanna a mheaitseáil, a chur chun feidhme agus a chur chun úsáide tríd an oideachas, an oiliúint, an oiliúint agus gníomhaíochtaí gaolmhara san áireamh Tacaíonn an ionú freisin le tionscadail a bhaineann le nuálaíocht shóisialta, seirbhísí sláinte, aosú agus cúram fadtéarmach, rochtain ar chosc, cóireálacha nuálacha agus roghanna ríomhshláinte, cuimsiú agus inrochtaineacht, agus gníomhaíochtaí cultúrtha agus cruthaitheacha a bhfuil cuspóir sóisialta acu

Cuireann tionscadail gníomhaíochtaí soghluaisteachta chun cinn do na grúpaí daoine seo a leanas:

  • Foghlaimeoirí: daltaí, mic léinn, oiliúnaithe, printísigh, daoine óga, foghlaimeoirí fásta;
  • Baill foirne: ollúna, múinteoirí, oiliúnóirí, oibrithe don óige, agus daoine atá ag obair in eagraíochtaí atá gníomhach i réimsí an oideachais, na hoiliúna agus na hóige;

Is é is príomhaidhm do thionscadail tacú le foghlaimeoirí eolas, scileanna agus dearcthaí a fhoghlaim, inniúlachtaí teanga san áireamh.

Cuidíonn fochlár LIFE ‘Aistriú chuig Fuinneamh Glan’ leis an aistriú chuig geilleagar atá inbhuanaithe, tíosach ar fhuinneamh in-athnuaite, neodrach ó thaobh na haeráide de agus athléimneach.

Cuireann sé maoiniú ar fáil le haghaidh gníomhaíochtaí comhordaithe agus tacaíochta iad sin lena mbaineann breisluach Eorpach ard, a bhfuil sé mar aidhm leo bacainní margaidh a chuireann bac ar an aistriú socheacnamaíoch chuig an bhfuinneamh inbhuanaithe a shárú.

Leis an gclár LIFE, déantar cómhaoiniú ar thionscadail sna réimsí seo a leanas:
• oiriúnú uirbeach agus pleanáil úsáide talún;
• athléimneacht bonneagair;
• bainistiú inbhuanaithe an uisce i gceantair i mbaol triomach;
• bainistíocht tuilte agus cósta
• teacht aniar in earnáil na talmhaíochta, na foraoiseachta agus na turasóireachta;
• tacaíocht a thabhairt do na réigiúin is forimeallaí san Aontas ina n-ullmhacht d'eachtraí adhaimsire, go háirithe i gceantair chósta.

Is gníomhaíocht neamhbhrabúis dlúthpháirtíochta é Tionscadal Dlúthpháirtíochta a thionscnaíonn, a fhorbraíonn agus a chuireann daoine óga chun feidhme iad féin ar feadh tréimhse idir 2 mhí agus 12 mhí.

Baineann tionscadal le grúpa de chúigear daoine óga ar a laghad chun díriú ar ábhar a bheidh sainaitheanta go soiléir agus déanfaidh siad iniúchadh air trí ghníomhaíochtaí laethúla a bhfuil baint ag baill uile an ghrúpa leo.

Tacaíonn an deis maoiniúcháin seo le tionscadail a dhéanfaidh saothair ficsean a aistriú, a fhoilsiú, a scaipeadh agus a chur chun cinn. Tacaíonn sé leis na cuspóirí seo a leanas

  • cúrsaíocht thrasnáisiúnta agus éagsúlacht na saothar liteartha Eorpach a neartú
  • dul i dteagmháil le lucht éisteachta nua do litríocht na hEorpa san Aontas agus níos faide i gcéin
  • iomaíochas earnáil na leabhar a threisiú

Féadfaidh tionscadail ar mhionscála a mholadh go ndéanfar aistriúchán ar suas le 10 leabhar éagsúla.

Leis an deis mhaoiniúcháin seo tacaítear le tionscadail laistigh d’earnálacha an chultúir agus na cruthaitheachta. Is féidir tacú le raon leathan gníomhaíochtaí agus tionscnamh, agus le raon leathan iarratasóirí. Tugtar tacaíocht do thionscadail lena mbaineann comhar cultúrtha trasnáisiúnta, agus a chuidíonn le cruthú agus cúrsaíocht saothar ealaíne agus ealaíontóirí Eorpacha ar bhonn trasnáisiúnta a neartú.

Iarracht chomhordaithe is iad Misin an Aontais ón gCoimisiún chun na hacmhainní is gá a chomhthiomsú i dtéarmaí chláir cistiúcháin, beartas agus rialachán, chomh maith le gníomhaíochtaí eile. Díríonn siad freisin ar ghníomhaithe poiblí agus príobháideacha a shlógadh agus a ghníomhachtú, amhail Ballstáit an Aontais, údaráis réigiúnacha agus áitiúla, institiúidí taighde, feirmeoirí agus bainisteoirí talún, fiontraithe agus infheisteoirí chun tionchar ceart agus marthanach a chruthú.

Mar chuid den chlár Fís Eorpach, tá sé d’aidhm ag clár Éiceachórais Nuálaíochta na hEorpa (EIE) éiceachórais nuálaíochta atá níos nasctha, níos cuimsithí agus níos éifeachtúla a chruthú agus tacú le huas-scálú cuideachtaí, mar a leagtar amach sa Chlár Oibre Eorpach Nua um Nuálaíocht.

Déanann éiceachórais nuálaíochta an méid seo a leanas:

Is é is aidhm don ghníomhaíocht dul i dteagmháil le hEorpaigh óga trí spásanna ar líne coimeádacha a chruthú ina mbaileofar ábhar a chruthóidh lón machnaimh faoi chúrsaí reatha, rud a thabharfaidh cumhacht dóibh peirspictíochtaí ó gach cearn den Eoraip a chur i gcomparáid le chéile agus plé a dhéanamh ar an gcaoi a nascann a leasanna le leasanna na nEorpach óg i mBallstáit eile, agus le tionscnaimh ábhartha de chuid an Aontais, agus an méid sin a fhiosrú.

Cuirfidh an tsraith THRASEARNÁLACH chun cinn gníomhaíochtaí trasearnálacha arb é is aidhm dóibh oiriúnú do na hathruithe struchtúrtha agus teicneolaíocha nach mór do na meáin dul i ngleic leo, lena n-áirítear feabhas a chur ar thimpeallacht mheán atá saor, éagsúil agus iolraíoch, ar iriseoireacht ardchaighdeáin agus ar litearthacht sna meáin, lena n-áirítear sa timpeallacht dhigiteach.

Tabharfaidh an glao seo aghaidh ar dhúshláin de chuid na meán agus ar dheiseanna de chineál trasnáisiúnta. 
Tá ionadaíocht agus infheictheacht grúpaí leochaileacha sna meáin, cuir i gcás imircigh agus dídeanaithe go fóill imeallach ar na meáin shóisialta phríomhshrutha ar fud na hEorpa agus aird ar leith á tabhairt ar staid na hÚcráine. Is é an cuspóir atá ann i gcónaí bealaí a shainaithint chun meáin shóisialta chuimsitheacha a chur chun cinn san Eoraip, agus cabhrú leis na grúpaí sin a n-insintí féin a chruthú faoi áit agus ról na ndídeanaithe agus na n-imirceach i sochaithe agus i bpobail na hEorpa.

 

Tabharfar tacaíocht d’fhéilte Eorpacha a dhéanann sciar suntasach de shaothair chlosamhairc Eorpacha neamhnáisiúnta a chlársceidealú, lena ndírítear ar ghníomhaíochtaí a mhairfidh ar feadh bliana agus atá dírithe ar lucht féachana agus éisteachta a leathnú agus a athnuachan, sin agus ar ghníomhaíochtaí nuálacha for-rochtana lucht féachana agus éisteachta a chur chun feidhme chomh maith le tionscnaimh do lucht féachana óg.

Tá sé mar aidhm ag an gClár ‘ACC-AE i dtreo tionscal cultúrtha inmharthana’ borradh a chur faoi acmhainneacht earnáil an chultúir agus na cruthaitheachta agus an méid a chuireann sé le forbairt shóisialta agus eacnamaíoch thíortha na hAfraice, Mhuir Chairib agus an Aigéin Chiúin (ACC). Tá sé mar aidhm ag an gclár fiontraíocht agus nuálaíocht chultúrtha a spreagadh, poist nua a chruthú agus ioncam ealaíontóirí agus gairmithe cultúrtha a mhéadú.

Clár maoiniúcháin nua de chuid an Aontais is ea an Clár don Eoraip Dhigiteach (DIGITAL) atá dírithe ar an teicneolaíocht dhigiteach a sholáthar do ghnólachtaí, do shaoránaigh agus d’údaráis phoiblí. Cuireann sé ar fáil maoiniú straitéiseach ar fáil chun aghaidh a thabhairt ar an iliomad dúshlán ar ar gá dúinn aghaidh a thabhairt sa lá atá inniu maidir le teicneolaíochtaí digiteacha agus bonneagair dhigiteacha.

Tacaíonn cnuasach 5, ‘Aeráid, Fuinneamh agus Soghluaisteacht’, le cur chun feidhme Chomhaontú Pháras agus Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe. Is féidir le geallsealbhóirí cultúrtha agus cruthaitheacha páirt a ghlacadh sna nithe seo a leanas:

Tionscadail de chuid Chnuasach 3 ‘Slándáil Shibhialta don tSochaí, tacóidh siad le tosaíochtaí beartas an Aontais a chur chun feidhme, ar tosaíochtaí iad a bhaineann leis an tslándáil, an chibearshlándáil san áireamh, agus laghdú rioscaí tubaiste agus an athléimneacht. Is féidir le páirtithe leasmhara cruthaitheacha páirt a ghlacadh sna nithe seo a leanas: • Tionscadail taighde a chuireann leis an gcomhrac i gcoinne na gáinneála ar earraí cultúrtha; • Measúnú a dhéanamh ar rioscaí agus leochaileachtaí tubaiste i láithreáin oidhreachta cultúrtha; • Imeachaí cultúrtha móra.

Is é Cnuasach1 ‘An tSláinte’ agus tá sé mar aidhm aige sochaí Eorpach a chruthú a bheidh níos láidre, níos ionchuimsithí agus níos daonlathaí. Dírítear mar chuid den snáithe ar phríomhtheicneolaíochtaí, príomh-earnálacha agus príomhshlábhraí luacha digiteacha atá ag teacht chun cinn a fhorbairt.

Tá sé mar aidhm ag Cnuasach 2 ‘An Cultúr, an Chruthaitheacht agus an tSochaí Chuimsitheach’ na cuspóirí agus na tosaíochtaí de chuid an Aontais atá nasctha leis an méid seo a leanas a bhaint amach:
• An rialachas daonlathach agus rannpháirtíocht na saoránach a fheabhsú;
• An oidhreacht chultúrtha a chosaint agus a chur chun cinn; agus
• Freagairt ar an gclaochlú sóisialta, eacnamaíoch, teicneolaíoch agus cultúrtha agus iad go léir a mhúnlú.

Cuireann an snáithe seo le hacmhainn eagraíochtaí neamhspleácha na sochaí sibhialta atá gníomhach i gcur chun cinn luachanna agus ceart, ar eagraíochtaí iad a gcabhraíonn a ngníomhaíochtaí le forfheidhmiú straitéiseach ceart faoi dhlí an Aontais agus faoi Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh.

Cuireann na gníomhaíochtaí le gníomhaíochtaí abhcóideachta agus faire, agus déanann siad luachanna an Aontais a chur chun cinn, a chosaint agus feasacht a ardú ina leith ar an leibhéal áitiúil, réigiúnach, náisiúnta agus trasnáisiúnta.

Is é atá in FARNET pobal daoine a bhfuil forbairt áitiúil faoi stiúir an phobail (CLLD) á cur chun feidhme acu faoin gCiste Eorpach Muirí agus Iascaigh (CEMI). Sa phobal seo, tugtar le chéile Grúpaí Áitiúla Gníomhaíochta Iascaigh (FLAGanna), údaráis bhainistíochta, saoránaigh agus saineolaithe ó gach cearn den Aontas, chun obair a dhéanamh ar fhorbairt inbhuanaithe iascaigh agus limistéar cósta. Roimhe seo, is minic a tugadh tacaíocht faoin tionscnamh seo do thionscadail a bhaineann leis na healaíona agus leis an gceardaíocht, agus leis an oidhreacht chultúrtha.

Rannchuidíonn an Sásra um Aistriú Cóir le réigiúin agus daoine a chumasú chun aghaidh a thabhairt ar thionchair shóisialta, fostaíochta, eacnamaíocha agus chomhshaoil an aistrithe chuig spriocanna fuinnimh agus aeráide an Aontais do 2030 agus do gheilleagar an Aontais atá neodrach ó thaobh na haeráide de faoi 2050, bunaithe ar Chomhaontú Pháras. Is príomhuirlis é an Ciste chun tacú leis na críocha is mó a ndéanfaidh an t-aistriú i dtreo na neodrachta aeráide difear dóibh, trí thacaíocht shaincheaptha a thabhairt dóibh.

Is cuid de Bheartas Comhtháthaithe an Aontais Eorpaigh é CFRE agus tá sé d’aidhm aige comhtháthú eacnamaíoch, sóisialta agus críochach an Aontais Eorpaigh a neartú trí mhíchothromaíochtaí idir na réigiúin a cheartú, trí thacú le téarnamh eacnamaíoch, le cruthú post, leis an iomaíochas, leis an nuálaíocht agus leis an inbhuanaitheacht. Cuireann sé tosaíochtaí polaitiúla an Aontais i gcrích, go háirithe an t-aistriú glas agus an t-aistriú digiteach.

Éascaíonn CETFT infheistíochtaí i mbonneagar na tuaithe. Tá go leor ceantair thuaithe san Aontas Eorpach thíos le fadhbanna struchtúracha amhail easpa deiseanna fostaíochta tarraingteacha, ganntanais scileanna, tearcinfheistíocht sa nascacht, sa bhonneagar agus i seirbhísí riachtanacha, chomh maith le himirce daoine óga. Ní luaitear go soiléir an tacaíocht do thionscadail chultúrtha sa chlár, ach éascaíonn CETFT infheistíochtaí i mbonneagar tuaithe, a bhfuil bonneagar cultúrtha san áireamh ann.

Is é an cuspóir foriomlán atá ann tionchar socheacnamaíoch phaindéim COVID-19 ar an óige a mhaolú, go príomha trí fhothú acmhainneachta agus trí bhearta sonracha a thacaíonn le téarnamh earnáil na hóige, chomh maith leis an dlúthpháirtíocht agus an chuimsitheacht a chothú.

Bíonn sé d’aidhm ag Comhpháirtíochtaí Mionscála rochtain ar an gclár Erasmus+ a leathnú chun gníomhaithe mionscála agus daoine aonair a chlúdach ar deacair teagmháil a dhéanamh leo sna réimsí seo a leanas: an t-oideachas scoile, an t-oideachas aosach, an gairmoideachas agus an ghairmoiliúint, agus an óige.

Leibhéal íseal maoiniúcháin a bhíonn i gceist leis na deontais, agus bronntar ar thionscadail ghearra iad.

Is é atá d’aidhm leis an bhfochlár Geilleagar Ciorclach agus Cáilíocht Saoil aistriú a éascú i dtreo geilleagar inbhuanaithe, ciorclach, saor ó thocsainí, atá tíosach ar fhuinneamh agus athléimneach ó thaobh na haeráide de, agus caighdeán an chomhshaoil a chosaint, a athbhunú agus a fheabhsú.

Bíonn idirghabháil dhíreach i gceist leis an bhfo-chlár, nó d’fhéadfadh sé tacú le comhtháthú na n-aidhmeanna sin i mbeartais eile.

Is tionscadail mhórscála, ardtionchair iad Foirne Oibrithe Deonacha i réimsí ardtosaíochta. Bíonn daoine óga ó dhá thír éagsúla ar a laghad páirteach iontu agus beidh siad ina n- idirghabhálacha gearrthéarmacha lena dtabharfar aghaidh ar dhúshláin chomhchoiteanna Eorpacha i réimsí beartais a shainítear gach bliain ar leibhéal an Aontais.

Is féidir an méid seo a leanas a dhéanamh le hiarratais:

Tugann tionscadail oibre deonaí deis do dhaoine óga páirt a ghlacadh i ngníomhaíochtaí dlúthpháirtíochta a thugann aghaidh ar riachtanais a bpobal áitiúil.

Is féidir obair dheonach a dhéanamh i dtír chónaithe an oibrí dheonaigh, nó i dtír eile (trasteorann). Díríonn na tionscadail ar raon leathan réimsí, ar nós cosaint an chomhshaoil, an maolú ar an athrú aeráide nó cuimsiú sóisialta níos fearr.

Tacaíonn cláir théamacha na hIonstraime um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta (NDICI) le gníomhaíochtaí atá nasctha le cur chun feidhme Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe ar an leibhéal domhanda. I measc na dtéamaí tosaíochta tá: cearta an duine agus an daonlathas, an tsochaí shibhialta, cobhsaíocht agus síocháin, chomh maith le dúshláin dhomhanda amhail sláinte, oideachas agus oiliúint, mná agus leanaí, obair, cosaint shóisialta, cultúr, imirce agus athrú aeráide.

Leis an Ionstraim um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta (NDICI) maoinítear gníomhaíocht sheachtrach an Aontais, rud a chuireann ar chumas an Aontais Eorpaigh seasamh go héifeachtach lena luachanna agus lena leasanna ar fud an domhain agus iad a chur chun cinn.

Spreagfaidh Saotharlann na Nuálaíochta Cruthaithí gníomhaithe in earnálacha uile an chultúir agus na cruthaitheachta chun réitigh dhigiteacha nuálacha a dhearadh agus a thástáil a bhféadfadh tionchar dearfach fadtéarmach a bheith acu ar earnálacha éagsúla de chuid an chultúir agus na cruthaitheachta.

Subscribe to Eagraíochtaí neamhrialtasacha, eagraíochtaí neamhbhrabúis agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta