Studios tal-arkitettura: Arquitectura Anna Noguera, J2J architects 

Sponsor prinċipali: BIMSA - Institut Barcelona Esports (IBE) - Ajuntament de Barcelona 

Sena ta’ tlestija: 2018 

Materjali: Injam laminat prefabbrikat  

Erja totali: 5,489 m² 

Premjijiet:

• Premju tal-Belt ta’ Barċellona 2019  
• Premju Suprem għall-Kostruzzjoni Sostenibbli tal-Premjijiet għal Soluzzjonijiet Ekoloġiċi 2020-21 
• Premjijiet tal-WAF 2019 għall-Bini tal-Isport 
• Premju Mapei għall-Arkitettura Sostenibbli 2019
• Finalist għall-Premju EUmies 2022 

Belt / sfond reġjonali

Turó de la Peira hu kwartier urban li jinsab f’viċinat ta’ akkomodazzjoni soċjali b’densità għolja u bi prezz baxx tas-snin 1960 fil-periferija ta’ Barċellona. Iż-żona ma kellhiex postijiet fejn wieħed jiltaqa’ u kellha nuqqas ta’ spazji u faċilitajiet ekoloġiċi u pubbliċi.  

Il-bitħa għall-isport u l-pixxina eżistenti iżda qodma kienu jinsabu fiż-żona, inkaxxati bejn binjiet ġirien. Il-pixxina kienet sofriet ħsara, u l-bitħa għall-isport fil-beraħ kienet ta’ daqs inadegwat għall-kompetizzjonijiet u kienet tikkaġuna storbju li jdejjaq r-residenti fil-qrib. Barra minn hekk, il-pajsaġġ urban kien ikkaratterizzat minn paviment iebes, ħitan tal-konkrit, u nuqqas totali ta’ veġetazzjoni.  

Kien meħtieġ intervent biex l-ambjent monotonu u inabitabbli jinbidel f’post ekoloġiku, akkoljenti u favorevoli. Il-Kunsill tal-Belt ta’ Barċellona ddeċieda li jorganizza kompetizzjoni arkitettorali biex jittejbu l-faċilitajiet sportivi.  

Soluzzjoni

Il-proġetti kienu jinvolvu trasformazzjoni olistika tas-sit u l-madwar tiegħu permezz ta’ naturalizzazzjoni mill-ġdid u riġenerazzjoni ambjentali. 

Il-bitħa għall-isport l-antika u l-pixxina ngħaqdu f’bini wieħed biex joħolqu aktar spazju liberu u ġnien. Iċ-ċentru sportiv il-ġdid jikkonsisti f’żewġ spazji kbar li jikkoinċidu: pixxina msaħħna fl-art tas-semi-basement u bitħa għall-isport fis-sular ta’ fuq.  

Il-bini innovattiv ġie ddisinjat biex jopera b’konsum minimu tal-enerġija, inklużi karatteristiċi bħall-iżolament termali meta titqies l-orjentazzjoni solari; tamboċċi u twieqi mmonitorjati minn sensuri għal ventilazzjoni trasversali effiċjenti; struttura kompatta, parzjalment mgħaddsa biex jiġi minimizzat it-telf tas-sħana; u sistema aerotermali li tirkupra s-sħana mill-produzzjoni tal-misħun. Il-pannelli fotovoltajċi fuq is-saqaf jiġġeneraw sa 90% tal-ħtiġijiet tal-enerġija tal-bini. Faċċata ta’ pjanta esterna tkopri l-istruttura, tipproteġiha mix-xemx u tifforma spazju bijoklimatiku. Il-gallerija ħadra hi sistema ta’ pjantaġġuni idroponiċi, magħżulin għan-nuqqas ta’ toqol, id-durabbiltà tas-sottostrat, il-kapaċità taż-żamma tal-ilma u l-faċilità tal-installazzjoni tagħha. 

Il-ħitan u s-superfiċji solidi ġew sostitwiti b’inklinazzjonijiet tal-pajsaġġ li jagħmlu diversi mogħdijiet u jipprovdu postijiet bilqiegħda u postijiet fejn jilagħbu t-tfal. 

L-istruttura, il-pilastri, il-grilji, iċ-ċangaturi u l-ħitan kollha ġew prefabbrikati fil-workshop u ġew immuntati fuq il-post.

Kriterji għal kwalità għolja (kuntest, sens ta’ post, diversità, sbuħija)

• Il-proġett jenfasizza l-perċezzjonijiet u s-sentimenti mwasslin lil dawk li jużaw l-ispazju. Id-dawl naturali, il-ħdura, u l-inkorporazzjoni tal-injam joħolqu ambigwità sħuna, distinta mill-kulur li spiss jinstab f’faċilitajiet komparabbli. 
• Adattat għat-topografija, il-bini hu nofsu midfun, u b’hekk inaqqas id-differenza fil-livell bejn iż-żewġ toroq. 
• Il-kunsill tal-belt organizza tliet preżentazzjonijiet tal-proġetti għall-approvazzjoni tal-abitanti. Il-membri tal-komunità kellhom l-opportunità li jartikolaw it-tħassib, l-aspirazzjonijiet u t-talbiet tagħhom, li kellhom impatt pożittiv fuq il-proġett. 
• Il-kostruzzjoni bi kriterji ta’ arkitettura passiva kisbet bini effiċjenti fl-użu tal-enerġija. L-investiment se jiġi rkuprat fi ftit snin billi jiġu ffrankati l-ispejjeż tal-enerġija. It-tagħmir kiseb il-kwalifika tal-platinu LEED (Tmexxija fl-Enerġija u d-Disinn Ambjentali). 
•  Il-proġett jallinea ruħu mal-impenn tal-Kunsill tal-Belt ta’ Barċellona għal persuni b’diversità funzjonali billi jiżgura aċċess għal faċilitajiet esterni u interni. 

Governanza u mmaniġġar

Il-proġett twettaq minn staff mill-Istitut Sportiv ta’ Barċellona inkluż staff mid-dipartimenti ta’ promozzjoni amministrattivi, legali u sportivi. It-tim iddedikat mid-Dipartiment tal-Immaniġġar tal-Proġetti u x-Xogħlijiet tad-Dipartiment tal-Faċilitajiet kellu rwol ċentrali fl-implimentazzjoni b’suċċess tiegħu. 

Wara d-definizzjoni tal-proġett, l-eżekuzzjoni tiegħu ġiet iddelegata lill-kumpanija tal-Infrastrutturi Muniċipali ta’ Barċellona (BIMSA), stabbilita speċifikament għal proġetti ta’ kostruzzjoni promossi mill-Gvern. 

Il-faċilità titmexxa mill-kumpanija privata IGE BCN S.L, permezz ta’ kuntratt ta’ konċessjoni ta’ 4 snin mal-Kunsill tal-Belt ta’ Barċellona. Il-kumpanija hi responsabbli għall-manutenzjoni tal-installazzjonijiet, u biex toffri attivitajiet sportivi għal diversi gruppi. 

Baġit u finanzjament

Il-baġit tal-proġett kien stmat għal €9,483,253 għall-ispiża tal-bini u €322,289 għall-ispiża tal-park. Il-finanzjament ġie pprovdut esklużivament mill-Muniċipalità ta’ Barċellona. 

Il-Kunsill tal-Belt kopra temporanjament l-ispejjeż tal-enerġija matul l-ewwel sena tal-operat (€110,000). 

L-ewwel spejjeż ta’ stabbiliment għandhom jitħallsu mill-konċessjonarju (€60,000 għall-ewwel sena). 

Ideat trasferibbli

• Żviluppaw viżjoni globali tal-proġett. Mill-bidu, oqogħdu attent għas-sistemi differenti li hu magħmul minnhom li jikkonċernaw il-konsum tal-enerġija elettrika u termali. 
• Żommu f’moħħkom mill-fażi tal-abbozzar, il-manutenzjoni neċessarja tal-bini meta jkun qed jopera.  
• Aħsbu għal tim ta’ manutenzjoni teknika mħarreġ fit-teknoloġiji l-ġodda applikati għall-bini li jkun kapaċi jifhem u jimmaniġġa l-installazzjonijiet.