Αρχιτεκτονικά γραφεία:  ATELIER ET-SI, Atelier de l’Ours, Bellastock, Constructo skateparkarchitecture, Elodie CAVEL & Isabelle JEGO, Monono, PALM (Peint à la Main), Studio KATRA, Stany Boulifard (4PK), Quatorze, YA+K

Κύριος χορηγός: Πόλη Évry-Courcouronnes και οικισμός Grand Paris Sud

Έτος ολοκλήρωσης: σε εξέλιξη

Συνολική έκταση: περίπου 250 000 m2

Γενικές πληροφορίες για την πόλη/περιφέρεια

Το Grand Paris Sud Seine-Essonne-Sénart (Grand Paris Sud) είναι ένας αστικός οικισμός που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της περιφέρειας Île-de-France, 30 χλμ. νότια του Παρισιού. Αποτελείται από 23 δήμους, μεταξύ των οποίων ο δήμος Évry-Courcouronnes (67 000 κάτοικοι). Το Évry είναι μία από τις 5 νέες πόλεις στα περίχωρα του Παρισιού που αστικοποιήθηκαν ταχύτατα μετά το 1970. Το 2019 το Évry και το Courcouronnes, η μικρή παρακείμενη πόλη, συγχωνεύτηκαν σε έναν δήμο. Παρόλο που η περιοχή αποτελεί σημαντικό οικονομικό κέντρο με 143 000 θέσεις εργασίας, η συνολική δημόσια εικόνα του Évry -Courcouronnes δεν είναι καλή, πράγμα που πλήττει την οικονομική του ελκυστικότητα. Έρευνες στην περιοχή συνδέουν την έλλειψη ενθουσιασμού και ευθυμίας με την απουσία ενός πραγματικού κέντρου στην πόλη.

Για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, η πόλη και το Grand Paris Sud αναπτύσσουν από το 2019 μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ενίσχυση της ελκυστικότητας του κέντρου του Évry-Courcouronnes και για τον μετασχηματισμό τόσο της εμπειρίας των χρηστών όσο και της εικόνας αυτού του προορισμού σε ό,τι αφορά την οικονομία. Η σύμπραξη αυτή, μαζί με κατοίκους, φοιτητές, δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους της περιοχής, διενήργησε μια διάγνωση κοινωνικού και αστικού χαρακτήρα, από την οποία προέκυψε ένα γενικό σχέδιο το 2021.

Λύση

Δεδομένου ότι η ανακαίνιση σημαντικών πολιτιστικών εγκαταστάσεων (αμφιθέατρο, αγορά τροφίμων, βιβλιοθήκη πολυμέσων και κινηματογράφος) θα ολοκληρωθεί μετά το 2028, η πόλη και ο οικισμός αποφάσισαν να ενεργήσουν προορατικά σε ό,τι αφορά το υπόλοιπο κέντρο της πόλης, δοκιμάζοντας στρατηγικές πολεοδομικές προσεγγίσεις.

Ο μεταβατικός πολεοδομικός σχεδιασμός, πριν από σημαντικές εργασίες ανάπλασης και κατασκευής, είναι ένας τρόπος αναδιαμόρφωσης της αστικής ζωής με σταδιακούς πειραματισμούς που δείχνουν πώς θα μπορούσε να είναι το κέντρο της πόλης μελλοντικά. Αυτή η προσέγγιση που επικεντρώνεται στη συμπεριφορά περιλαμβάνει την παρατήρηση των αναγκών και των προσδοκιών των χρηστών, ώστε να υπάρξει σχεδιασμός νέων αστικών εγκαταστάσεων ελαφρού τύπου ανάλογα με το πλαίσιο και τις πραγματικές χρήσεις. Οι εγκαταστάσεις αυτές μπορούν να μετακινηθούν, να προσαρμοστούν ή να πολλαπλασιαστούν με τη σύμφωνη γνώμη των πολιτών. Μπορεί επίσης να απομακρυνθούν, εάν αποδειχθεί ότι δεν δίνουν λύση στις προκλήσεις.

Μέσα σε 4 χρόνια αναζωογονήθηκαν 10 δημόσιοι χώροι στο Évry-Courcouronnes, με νέα χαρακτηριστικά όπως ανοικτοί χώροι για τη συνάντηση φοιτητών, εξοπλισμός δρόμων, αναβλάστηση, ζωγραφική στο δάπεδο, αθλητικές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις αναψυχής, ένας ανοικτός εκθεσιακός χώρος και ένας χώρο εξάσκησης της τέχνης «Art Du Deplacement» (είναι παρόμοια με το παρκούρ).

Οι μετασχηματισμοί έλαβαν θετική ανατροφοδότηση από τους κατοίκους, τους υπαλλήλους, τους φοιτητές και τις οργανώσεις που συμμετείχαν στις συνεργασίες. Ο στρατηγικός σχεδιασμός όχι μόνο οδήγησε σε αύξηση του αριθμού των ατόμων που χρησιμοποιούν δημόσιους χώρους, αλλά βελτίωσε επίσης τις σχέσεις μεταξύ πολιτών και φορέων.

Κριτήρια υψηλής ποιότητας (πλαίσιο, αίσθηση του χώρου, πολυμορφία, ομορφιά)

• Η εφαρμογή του μεταβατικού αστικού μετασχηματισμού γίνεται με γνώμονα τον φθηνό και γρήγορο σχεδιασμό, βάσει υφιστάμενων δημόσιων χώρων και με εγκαταστάσεις ελαφρού τύπου. Κάθε παρέμβαση αφορά συγκεκριμένα το εκάστοτε πλαίσιο.
• Οι πολλές διαβουλεύσεις με κατοίκους, χρήστες, ιδιοκτήτες καταστημάτων και υπηρεσίες διαχείρισης παρείχαν μια επισκόπηση των περιορισμών κάθε χώρου και συνέβαλαν στον σχεδιασμό των βέλτιστων προσαρμοσμένων λύσεων όσον αφορά την τοποθεσία, τις χρήσεις, την τυπολογία της παρέμβασης, τη φυτική ποικιλία κ.λπ.
• Στον μεταβατικό πολεοδομικό σχεδιασμό λαμβάνεται υπόψη η οπτική πολλών χρηστών στην περιοχή (επιχειρήσεις, εργαζόμενοι, φοιτητές, κάτοικοι). Οι φιλοδοξίες, οι προσδοκίες και οι δυσκολίες τους γίνονται κατανοητές σε επιχειρησιακό επίπεδο. Παρέχεται η δυνατότητα πειραματισμού με γρήγορη απόκριση σε ζητήματα τοπικού χαρακτήρα ή νέες χρήσεις του δημόσιου χώρου.
• Η μεθοδολογία αυτή καθιστά δυνατή την οικοδόμηση της πόλης ως αποτέλεσμα μιας σειράς πειραματισμών. Λαμβάνοντας υπόψη τις αντιλήψεις διαφόρων ομάδων (κάτοικοι, επιχειρήσεις, φοιτητές ή εργαζόμενοι), μετασχηματίζει τον πολεοδομικό σχεδιασμό από ένα μοντέλο από την κορυφή προς τη βάση σε μια προσέγγιση που βασίζεται στην εμπειρία και το συναίσθημα.

Σχεδιασμός και διαχείριση

Η πρωτοβουλία τελεί υπό τη διαχείριση του Grand Paris Sud (1 υπάλληλος μερικής απασχόλησης) και της πόλης Évry-Courcouronnes (3 υπάλληλοι μερικής απασχόλησης).

Εταίροι: τμήμα μηχανικών της σχολής ENSIIE, τμήμα τέχνης και σχεδιασμού του λυκείου Georges Brassens, υπηρεσία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, πολεοδομικού σχεδιασμού και περιβαλλοντικών συμβουλών του νομού Essonne (CAUE91), Art Du Déplacement Academy Evry, κέντρο καλλιτεχνικής παιδείας του Grand Paris Sud, Etoile Fab Lab, φυτώριο Pariciflore, ντόπιοι καλλιτέχνες από το «La cité des Artistes», la Fabrik.

Προϋπολογισμός και χρηματοδότηση

Συνολικός προϋπολογισμός: 425 000 €

Grand Paris Sud: 200 000 ευρώ χορηγήθηκαν από το Grand Paris Sud (από τα οποία 100 000 ευρώ από την περιφέρεια Île-de-France) και 225 000 ευρώ από το Évry-Courcouronnes (από τα οποία 180 000 ευρώ από τον νομό Essonne).

Μεταβιβάσιμες ιδέες

3 συμβουλές από την πόλη/περιφέρεια

• Αξιοποιήστε τον στρατηγικό πολεοδομικό σχεδιασμό όχι μόνο ως προσωρινή ενασχόληση, αλλά και ως μικρής κλίμακας, φθηνό και γρήγορο πειραματισμό, για την κατάρτιση ενός δίκαιου γενικού σχεδίου.
• Βασιστείτε στον υφιστάμενο περιβάλλοντα χώρο, προκειμένου ο μετασχηματισμός να γίνει ομαλά.
• Ενθαρρύνετε τις αλληλεπιδράσεις (με τους κατοίκους, τους συμμετέχοντες φορείς, αλλά και εντός του οργανισμού σας) όχι μόνο κατά τη διάρκεια του έργου, αλλά και πριν και μετά από αυτό.