Architectenbureaus:  ATELIER ET-SI, Atelier de l’Ours, Bellastock, Constructo skateparkarchitecture, Elodie CAVEL & Isabelle JEGO, Monono, PALM (Peint à la Main), Studio KATRA, Stany Boulifard (4PK), Quatorze, YA+K

Belangrijkste sponsor: stad Évry-Courcouronnes en agglomeratie Grand Paris Sud

Jaar van voltooiing: lopend

Oppervlakte: ongeveer 25 ha

Stad/regio

Grand Paris Sud Seine-Essonne-Senart (Grand Paris Sud) is een stedelijke agglomeratie in het zuiden van de regio Île-de-France, dertig kilometer ten zuiden van Parijs. Zij bestaat uit 23 gemeenten, waaronder Évry-Courcouronnes (67 000 inwoners). Évry is een van de vijf nieuwe steden rond Parijs, die na 1970 snel werden verstedelijkt. In 2019 werden Évry en de kleine naastgelegen stad, Courcouronnes, samengevoegd tot één gemeente. Hoewel Évry-Courcouronnes een belangrijk economisch centrum met 143 000 banen is, heeft het een slecht imago, wat zijn economische aantrekkingskracht schaadt. Volgens lokale enquêtes hebben het gebrek aan enthousiasme en aan een gevoel van gezelligheid te maken met het ontbreken van een echt stadscentrum.

Om dit probleem op te lossen, ontwikkelen de stad en Grand Paris Sud sinds 2019 een alomvattende strategie om het stadscentrum van Évry-Courcouronnes gezelliger te maken en om zowel de ervaring van bezoekers als het economische imago van deze bestemming te transformeren. In het kader van dit partnerschap werd samen met inwoners, studenten, ambtenaren en werknemers in het gebied een sociale en stedelijke diagnose uitgevoerd, die in 2021 resulteerde in een masterplan.

Oplossing

Omdat de renovatie van belangrijke culturele faciliteiten (auditorium, food court, mediabibiliotheek en bioscoop) pas vanaf 2028 zal worden afgerond, hebben de stad en de agglomeratie besloten om proactief te handelen met betrekking tot de rest van het stadscentrum, door tactische benaderingen voor stedelijke planning te testen.

Tijdelijke stedelijke planning, voorafgaande aan belangrijke vernieuwings- en bouwwerkzaamheden, is een manier om het stadse leven opnieuw vorm te geven, door stapsgewijs te experimenteren met mogelijkheden voor het stadscentrum van de toekomst. Bij deze op gedrag gerichte benadering worden de behoeften en verwachtingen van gebruikers geobserveerd om kleine nieuwe stedelijke voorzieningen te bedenken die zijn aangepast aan de omgeving en het daadwerkelijke gebruik. Deze kunnen worden verplaatst, aangepast of bestendigd als zij door het publiek worden bekrachtigd. Ze kunnen ook worden verwijderd als blijkt dat de problemen hiermee niet worden opgelost.

In vier jaar werden tien openbare ruimten in Évry-Courcouronnes vernieuwd, met nieuwe kenmerken zoals open plekken waar studenten kunnen samenkomen, straatmeubilair, heraanplant, vloerschilderingen, sport- en vrijetijdsfaciliteiten, een open tentoonstellingsruimte en een oefenruimte voor “Art Du Deplacement” (vergelijkbaar met parkour).

Er werd positieve feedback op de transformaties ontvangen van inwoners, werknemers, studenten en organisaties die bij de samenwerking betrokken waren. De tactische planning heeft niet alleen geleid tot een toename van het aantal gebruikers van de openbare ruimte, maar ook de verhoudingen tussen mensen en de instellingen verbeterd.

Criteria voor een hoge kwaliteit (context, eigenheid, diversiteit, schoonheid)

• Voor de tijdelijke stedelijke transformatie wordt gebruikgemaakt van een goedkope en snelle planning, op basis van bestaande openbare ruimten en met kleinschalige voorzieningen. Elke interventie is specifiek voor de omgeving.
• Meerdere raadplegingen van inwoners, gebruikers, winkeleigenaren en beheersdiensten boden een overzicht van de beperkingen van elke ruimte en droegen ertoe bij dat de best aangepaste oplossingen wat betreft de locatie, het gebruik, het soort interventie, de plantensoorten enz. werden ontworpen.
• Bij de tijdelijke stedelijke planning worden de standpunten van meerdere gebruikers van het gebied (ondernemingen, werknemers, studenten, inwoners) in aanmerking genomen. Er wordt een operationeel inzicht in hun wensen, verwachtingen en moeilijkheden geboden. De tijdelijke stedelijke planning maakt het ook mogelijk om te experimenteren met snelle antwoorden op lokale problemen of nieuwe functies voor de openbare ruimte.
• Deze methode zorgt ervoor dat de stad kan worden ontwikkeld op basis van opeenvolgende experimenten. Omdat de waarneming van verschillende groepen (inwoners, ondernemingen, studenten of werknemers) in aanmerking wordt genomen, wordt de stedelijke planning hiermee omgevormd van top-downmodel tot een benadering op basis van ervaringen en emoties.

Planning en beheer

Het initiatief wordt beheerd door Grand Paris Sud (één personeelslid in deeltijd) en de stad Évry-Courcouronnes (drie personeelsleden in deeltijd).

De partners zijn onder meer: de ingenieursschool ENSIIE, de afdeling kunst en ontwerp van de middelbare school Georges Brassens, Conseil d’Architecture d’Urbanisme et de l’Environnement de l’Essonne (CAUE91), Art Du Deplacement Academy Evry, het leercentrum voor kunst van Grand Paris Sud, Etoile Fab Lab, de lokale plantenkwekerij Pariciflore, lokale kunstenaars van “La cité des Artistes”, la Fabrik.

Begroting en financiering

Totale begroting: 425 000 EUR.

Grand Paris Sud: 200 000 EUR is gefinancierd door Grand Paris Sud (met inbegrip van 100 000 EUR van de regio Île-de-France) en 225 000 EUR door Évry-Courcouronnes (met inbegrip van 180 000 van de prefectuur Essonne).

Overdraagbare ideeën

Drie tips van de stad/regio:

• Gebruik tactische stedenbouw niet alleen als tijdelijke bezigheid, maar als kleinschalige, goedkope en snelle experimenten om een eerlijk masterplan te ontwerpen.
• Baseer plannen op de bestaande omgeving om een soepele transformatie mogelijk te maken.
• Zorg niet alleen tijdens het project, maar ook daarvoor en daarna voor kruisinteracties (met inwoners, actieve krachten en binnen uw organisatie).