Κύριος χορηγός: Πόλη του Γκντανσκ

Έτος ολοκλήρωσης: σε εξέλιξη

Βραβεία: Βραβείο ηγεσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση για το 2022 από την Ένωση Πολωνικών Πόλεων

Γενικές πληροφορίες για την πόλη/περιφέρεια

Το Γκντανσκ υιοθετεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, για να διασφαλίζει την ποιότητα ζωής και την ευημερία των κατοίκων μέσω της ενσυνείδητης διαχείρισης του δομημένου περιβάλλοντος. Η αναπτυξιακή στρατηγική Γκντανσκ 2030+ θέτει την ποιότητα και τη συνοχή του δημόσιου χώρου στο επίκεντρο των αναπτυξιακών στόχων για την πόλη.

Το 2021 το Γκντανσκ δημιούργησε τη θέση του αρχιτέκτονα πόλης για τον συντονισμό του πολεοδομικού σχεδιασμού, της αισθητικής και της ποιότητας του νέου και του αποκατεστημένου δομημένου περιβάλλοντος. Ο ρόλος του αρχιτέκτονα πόλης άπτεται διαφόρων τμημάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης και τομεακών πολιτικών, προκειμένου το Γκντανσκ να καταστεί μια πράσινη, προσβάσιμη και καινοτόμος πόλη για όλους.

Μεταξύ άλλων, ο αρχιτέκτονας πόλης διεξάγει διαβουλεύσεις και συμμετοχικές διαδικασίες με τοπικές κοινότητες για την αστική ανάπτυξη δημόσιων και ιδιωτικών χώρων.

Λύση

Τα εργαστήρια σχεδιασμού του Γκντανσκ είναι μια σειρά συναντήσεων αφιερωμένων σε καινοτομίες που αφορούν τη διαμόρφωση του δημόσιου χώρου. Αναπτύσσονται και υλοποιούνται από μια διεπιστημονική ομάδα από το γραφείο του αρχιτέκτονα πόλης, με τη συμμετοχή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων όταν χρειάζεται.

Τα εργαστήρια σχεδιασμού του Γκντανσκ είναι συμπεριληπτικά και ανοικτά προς όλους τους ενδιαφερομένους, όπως κάτοικοι, ειδικοί και μη ειδικοί στα πεδία του πολεοδομικού σχεδιασμού και της αρχιτεκτονικής, επενδυτές, επιστήμονες, παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης, μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Η διαδικασία των εργαστηρίων σχεδιασμού οδήγησε, για παράδειγμα, στη μελέτη της λωρίδας της λεωφόρου Grunwaldzka —μιας σημαντικής περιοχής εξυπηρέτησης για την πόλη—, η οποία θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας, τα διαμερίσματα, τις υπηρεσίες και τους χώρους πρασίνου, ενώ επίσης θα επεκτείνει το δίκτυο δημόσιων μεταφορών. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ανάπτυξη ενός αρχιτεκτονικού και αστικού οράματος για την είσοδο στην παραλία Stogi.

Τα εργαστήρια ενσαρκώνουν τις αξίες της αναπτυξιακής στρατηγικής της πόλης: συνεργασία, εκπαίδευση, δεκτικότητα, περιβάλλον και κινητικότητα. Δίνοντας έμφαση στον δημόσιο χώρο, την κοινωνική ενσωμάτωση και τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, επικεντρώνονται στη συμμετοχική επίλυση ζητημάτων τοπικού χαρακτήρα και παρέχουν προτάσεις για νέες κατευθύνσεις με γνώμονα τη διαμόρφωση της πόλης.

Η διαδικασία διαρκεί από 3 μήνες έως 2 χρόνια και συνήθως περιλαμβάνει 5 συναντήσεις: εισαγωγή, τρία εργαστήρια και καταληκτική συνάντηση με προτάσεις για τον μελλοντικό σχεδιασμό.

Περίπου 10 έργα έχουν ήδη υλοποιηθεί με τη μέθοδο αυτή.

Κριτήρια υψηλής ποιότητας (πλαίσιο, αίσθηση του χώρου, πολυμορφία, ομορφιά)

• Κάθε διαδικασία εργαστηρίου ενισχύει το αστικό περιβάλλον, αξιοποιώντας τους διαθέσιμους ανθρώπινους, αρχιτεκτονικούς, φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, ενώ παράλληλα διαχειρίζεται τους περιορισμούς και τις δυσλειτουργίες του χώρου.
• Οι εμπειρογνώμονες και οι εταίροι που συμμετέχουν στα εργαστήρια σχεδιασμού επιλέγονται ανάλογα με το θέμα, τον τομέα και το ζήτημα. Μπορεί να είναι πολεοδόμοι, κοινωνιολόγοι, αρχιτέκτονες, ιστορικοί, μηχανικοί, οικονομολόγοι, εκπαιδευτές, ειδικοί σε θέματα ΤΠ, καθώς και εμπειρογνώμονες στα πεδία των μέσων ενημέρωσης και των δημόσιων σχέσεων.
• Τα εργαστήρια σχεδιασμού έχουν συμβάλει σημαντικά στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ της δημοτικής αρχής και της κοινότητας. Είχαν ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του αισθήματος αυτενέργειας ως προς τη χάραξη πολιτικής, καθώς και του αισθήματος συνυπευθυνότητας όσον αφορά τις συνέπειες της εφαρμογής της εκάστοτε πολιτικής στον φυσικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό χώρο της πόλης.
• Όλοι όσοι συμμετέχουν στα εργαστήρια σχεδιασμού έχουν μια συναισθηματική σύνδεση με τον χώρο που μετασχηματίζεται. Τα εργαστήρια συμβάλλουν στην αισθητική αγωγή των συμμετεχόντων, οι οποίοι, στη συνέχεια, αισθάνονται υπεύθυνοι για τις λύσεις που εφαρμόζονται και λειτουργούν ως πρεσβευτές της ποιότητας και της καταλληλότητάς τους.

Σχεδιασμός και διαχείριση

Τα εργαστήρια οργανώνονται από το γραφείο του αρχιτέκτονα πόλης με έναν υπάλληλο πλήρους απασχόλησης και τρεις υπαλλήλους μερικής απασχόλησης.

Προϋπολογισμός και χρηματοδότηση

Ανάλογα με την πολυπλοκότητα του προβλήματος που επιλύεται με τη μέθοδο των εργαστηρίων σχεδιασμού και ανάλογα με τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ο προϋπολογισμός κυμαίνεται από 5 000 έως 180 000 πολωνικά ζλότι (1 079 ευρώ έως 38 841 ευρώ) ανά διαδικασία εργαστηρίου σχεδιασμού.

Οι δαπάνες προσωπικού για μια μέση διαδικασία εργαστηρίου (6 μήνες) ανέρχονται σε 3 500 ευρώ.

Μεταβιβάσιμες ιδέες

3 συμβουλές από την πόλη/περιφέρεια:

• Συγκροτήστε την ομάδα σας: με γνώμονα ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές δεξιότητες (επικοινωνία, διαμεσολάβηση, ηγετικό πνεύμα).
• Ευαισθητοποιείστε τους τοπικούς πολιτικούς ηγέτες και τη δημοτική αρχή σχετικά με την αξία των εργαστηρίων σχεδιασμού με σκοπό τη χρηματοδότηση της πρακτικής.
• Φροντίστε να είστε ευέλικτοι καθ’ όλη τη διαδικασία και μη φοβάστε να εργάζεστε με αντισυμβατικό και οριζόντιο τρόπο. Δείξτε θάρρος, τολμήστε να κάνετε λάθη, να είστε φιλικοί και ειλικρινείς και να μην τα παρατάτε!