Główny inwestor: Miasto Gdańsk

Rok ukończenia: w toku

Nagrody: Nagroda w konkursie „Samorządowy Lider Zarządzania 2022” organizowanym przez Związek Miast Polskich

Informacje o mieście/regionie

Miasto Gdańsk kompleksowo podchodzi do zapewniania swoim mieszkańcom wysokiej jakości życia poprzez świadome zarządzanie środowiskiem zbudowanym. Strategia rozwoju Gdańska 2030+ stawia jakość i spójność przestrzeni publicznych na pierwszym miejscu wśród celów rozwojowych miasta.

W 2021 r. Urząd Miasta Gdańska utworzył stanowisko architekta miasta w celu koordynowania urbanistyki, estetyki i jakości nowego oraz rekultywowanego środowiska zbudowanego. Architekt miasta działa na styku różnych jednostek samorządu terytorialnego i polityk sektorowych, aby Gdańsk stawał się coraz bardziej zielonym, przyjaznym, dostępnym i innowacyjnym miastem.

Architekt miasta prowadzi między innymi konsultacje i procesy partycypacyjne z udziałem społecznościami lokalnych z myślą o rozwoju obszarów publicznych i prywatnych.

Projekt

Gdańskie warsztaty projektowe to seria spotkań poświęconych innowacjom w kształtowaniu przestrzeni publicznej. Realizuje je wielodziedzinowy zespół Biura Architekta Miasta, który w razie potrzeby zaprasza do współpracy ekspertów zewnętrznych.

Gdańskie warsztaty projektowe mają charakter inkluzywny i są otwarte dla wszystkich zainteresowanych, np. mieszkańców miasta, specjalistów w dziedzinie urbanistyki i architektury oraz osób niebędących specjalistami w tych dziedzinach, inwestorów, naukowców, urzędników samorządowych i przedstawicieli organizacji pozarządowych.

W ramach warsztatów projektowych przeprowadzono np. przykład studium pasma alei Grunwaldzkiej, wzdłuż której występuje największa koncentracja usług w mieście. Celem jest zwiększenie liczby miejsc pracy, mieszkań, punktów usługowych, ochrona zieleni oraz rozbudowa sieci transportu publicznego. Innym przykładem jest wypracowanie wizji architektoniczno-urbanistycznej rejonu wejścia na plażę na Stogach.

Warsztaty promują i rozwijają wszystkie wartości uznane za kluczowe w strategii rozwoju miasta. Są to: współpraca, edukacja, otwartość, środowisko i mobilność. Kładąc nacisk na przestrzeń publiczną, integrację społeczną i aktywność obywatelską, warsztaty koncentrują się na partycypacyjnym rozwiązywaniu problemów lokalnych. Efektem warsztatów są zalecenia dotyczące nowych kierunków rozwoju miasta.

Warsztaty trwają od 3 miesięcy do 2 lat i obejmują z reguły 5 spotkań: rozpoczęcie, 3 warsztaty i zakończenie, na którym przedstawiane są zalecenia dotyczące planowania przestrzeni miejskiej w przyszłości.

W ramach tej serii warsztatów zrealizowano już około 10 projektów.

Kryteria wysokiej jakości (kontekst, genius loci, różnorodność, estetyka)

• Każdy proces warsztatowy przyczynia się do poprawy stanu środowiska miejskiego dzięki wykorzystaniu dostępnych zasobów ludzkich, architektonicznych, naturalnych i kulturalnych, a jednocześnie umożliwia zarządzanie ograniczeniami i problemami związanymi z przestrzenią miejską.
• Na konkretne warsztaty projektowe zapraszani są partnerzy, których fachowa wiedza odpowiada omawianym tematom, obszarom i zagadnieniom. W warsztatach uczestniczą urbaniści, socjologowie, architekci, historycy, inżynierzy, ekonomiści, nauczyciele, specjaliści z branży IT, przedstawiciele mediów i specjaliści od PR.
• Warsztaty w znacznym stopniu przyczyniają się do budowania zaufania lokalnej społeczności do administracji miasta. Zwiększają też wśród uczestników poczucie sprawczości i wspólnej odpowiedzialności za wpływ opracowanych rozwiązań na fizyczną, środowiskową i społeczną przestrzeń miasta.
• Wszyscy uczestnicy warsztatów projektowych są uczuciowo związani z miejscem podlegającym transformacji. Warsztaty są elementem edukacji estetycznej uczestników. Ci z kolei czują się odpowiedzialni za zastosowane rozwiązania i pełnią rolę ambasadorów jakości i adekwatności projektów.

Planowanie i zarządzanie

Warsztaty prowadzi Biuro Architekta Miasta, w którym 1 pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu, a 3 pracowników na pół etatu.

Budżet i finansowanie

W zależności od złożoności problemu rozwiązywanego metodą warsztatów projektowych oraz od oczekiwanych wyników budżet wynosi od 5 000 do 180 000 złotych (1079–38 841 euro) na jedną serię warsztatów projektowych.

Koszty personelu jednej przeciętnej serii warsztatów (6 miesięcy) wynoszą 3 500 euro.

Co warto wiedzieć

3 wskazówki ze strony miasta/regionu, które mogą się przydać innym inwestorom

• Stwórz zespół: pozyskaj specjalistów z wielu dziedzin, połóż silny nacisk na umiejętności społeczne (komunikacja, mediacja, przywództwo).
• Promuj warsztaty projektowe wśród lokalnych polityków i przedstawicieli administracji miasta w celu sfinansowania tego projektu.
• Zachowaj elastyczność, nie bój się działać w sposób niekonwencjonalny i przekrojowy. Kieruj się odwagą, nie bój się popełniać błędów, postępuj uczciwie i życzliwie, a przede wszystkim nie poddawaj się!