Lejn Unjoni ta’ Ugwaljanza
L-Istrateġija tal-Unjoni Ewropea (UE) dwar l-Ugwaljanza bejn il-Ġeneri tara li tilħaq progress sinifikanti lejn Ewropa li tħaddan l-ugwaljanza bejn il-ġeneri sal-2025. L-Istrateġija tippreżenta objettivi u azzjonijiet ta’ politika biex jitwettaq l-impenn tal-Kummissjoni von der Leyen biex tinkiseb Unjoni ta’ Ugwaljanza.
Iċ-ċittadini kollha, irrispettivament mis-sess, l-identità u l-espressjoni tal-ġeneru, il-karatteristiċi tas-sess, l-identità sesswali tagħhom; mill-oriġini razzjali jew etnika, l-età, ir-reliġjon jew it-twemmin u kwalunkwe diżabbiltà tagħhom, għandhom ikunu jistgħu jsegwu l-perkors li jagħżlu f’ħajjithom u jkollhom opportunitajiet indaqs biex jirnexxu, jipparteċipaw u jmexxu.
Il-Konklużjonijiet tal-Presidenza tal-Kunsill Ewropew dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fil-qasam tal-kultura adottati f’Diċembru 2020, jenfasizzaw il-potenzjal tal-kultura biex tavvanza l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u jirrikonoxxu l-inugwaljanzi persistenti bejn il-ġeneri fis-settur.
Id-dokument jirreferi b’mod partikolari għal ostakoli relatati ma’
- l-aċċess ugwali għas-suq tax-xogħol kulturali u kreattiv
- il-paga ugwali u r-rappreżentazzjoni f’pożizzjonijiet kreattivi u ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet
- l-apprezzament u r-rikonoxximent ugwali tal-ħidma tagħhom
Huwa jenfasizza li l-istereotipi tal-ġeneri u l-fastidju u l-abbuż sesswali għadhom preokkupazzjonijiet ewlenin fis-setturi kulturali u kreattivi.
Il-Konklużjonijiet tal-Presidenza jistiednu lill-Istati Membri tal-UE fost l-oħrajn biex
- jiżguraw paga ugwali
- jippromwovu bilanċ aħjar bejn ix-xogħol u l-ħajja privata
- jiggarantixxu l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fl-istituzzjonijiet u l-korpi tat-teħid tad-deċiżjonijiet tas-settur
- jippromwovu r-riċerka dwar l-ugwaljanza bejn is-sessi u l-ġbir ta’ data diżaggregata skont is-sess fil-qasam tal-kultura
Il-Kummissjoni Ewropea (KE) hija mitluba tappoġġja inizjattivi transnazzjonali dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fil-qasam tal-kultura u tippromwovi l-ġbir u d-distribuzzjoni ta’ data speċifika għall-kultura dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u d-diversità kulturali fl-Ewropa.
L-inugwaljanza bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi
Id-differenzi bejn il-ġeneri intersezzjonali għadhom jippersistu kważi fis-setturi kulturali u kreattivi kollha, b’individwi li jesperjenzaw diskriminazzjoni abbażi tal-ġeneru, tal-karatteristiċi u ta’ identitajiet personali oħra tagħhom.
Id-data disponibbli turi li l-artisti u l-professjonisti kulturali nisa fl-UE tipikament għandhom inqas aċċess għar-riżorsi ta’ kreazzjoni u produzzjoni, jitħallsu ħafna inqas mill-irġiel u huma sottorappreżentati fit-tmexxija u f’pożizzjonijiet oħra ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet, kif ukoll fis-suq tal-arti. In-nisa spiss jisfaw vittmi tas-sessiżmu, tal-isterjotipi tal-ġeneri u tal-fastidju sesswali.
Fi Franza, pereżempju, in-nisa jikkostitwixxu 52% tal-istudenti kollha tal-Arti tal-Ispettaklu. Madankollu, jikkostitwixxu biss 31% tal-artisti prattikanti, 11% tal-artisti pprogrammati u jimlew biss 18% tal-pożizzjonijiet maniġerjali f’dawn is-setturi. Mill-1980 ’l hawn, bejn 4 u 12% biss tal-premjijiet tal-arti ngħataw lin-nisa.
Barra minn hekk, 23% tal-proġetti appoġġjati mill-fondi pubbliċi fi Franza jitmexxew min-nisa. Nisa bl-istess kompetenzi jew impjieg jaqilgħu fuq medja 27% inqas mill-artisti rġiel (sors: “Inégalités entre les femmes et les hommes dans les arts et la culture”, Haut Conseil à l’Égalité, 2018).
Mużika: Fl-Ewropa, in-nisa jirrappreżentaw 20% jew inqas tal-kompożituri u tal-awturi tal-mużika rreġistrati u, fuq medja, jaqilgħu 30% inqas mill-irġiel li jaħdmu fis-settur (sors: “Women in Music”, 2019).
Teatru: Fl-Irlanda, in-nisa huma sottorappreżentati f’kull rwol teatrali studjat, bl-eċċezzjoni tad-disinjaturi tal-kostumi. 28% biss tal-awturi tad-drammi, 9% tad-disinjaturi tal-ħoss u 37% tad-diretturi huma nisa (sors: Riċerka kkummissjonata minn #WakingtheFeminists, 2017).
Ċirklu: Fi Spanja, l-impjieg tan-nisa huwa notevolment imnaqqas f’kumpaniji li huma aktar b’saħħithom ekonomikament. 80% tal-artisti fuq il-palk huma rġiel, kontra 20% li huma nisa. Id-diretturi tal-ispettakli huma kważi kollha rġiel (sors: Riċerka mill-Associació de Professionals de Circ de Catalunya (APCC), 2019).
Arti viżiva: Fl-2017, ix-xogħlijiet tal-arti minn artisti nisa kienu jirrappreżentaw biss bejn 3 u 5% tal-kollezzjonijiet permanenti ewlenin fl-Ewropa u fl-Istati Uniti. Fl-istess ħin, 13.7% biss tal-artisti ħajjin irrappreżentati minn galleriji tal-arti fl-Ewropa u fl-Amerika ta’ Fuq huma nisa (sors: National Museum of Women in the Arts (USA), 2019).
Hi meħtieġa aktar data dwar l-inugwaljanzi bejn il-ġeneri li jiffaċċjaw persuni leżbjani, gay, bisesswali, transġeneru u queer (LGBTQI) fl-UE kollha.
L-indirizzar tad-differenzi bejn il-ġeneri
Hu importanti li jiġu rikonoxxuti u indirizzati d-disparitajiet ikkawżati minn differenzi bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi permezz ta’ miżuri ta’ politika mmirati. Il-Pjan ta’ Ħidma għall-Kultura 2019-2022 jirrikonoxxi li l-ugwaljanza bejn il-ġeneri hija pilastru tad-diversità kulturali u għandha rwol ewlieni x'taqdi biex tisfida l-isterjotipi u tippromwovi l-bidla fis-soċjetà.
Il-Pjan ta’ Ħidma jirrakkomanda żewġ azzjonijiet biex jiġu indirizzati d-differenzi bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi fl-UE
- l-immappjar tas-sitwazzjoni tal-artisti u l-professjonisti kulturali nisa
- it-tlaqqigħ tal-grupp ta’ esperti tal-Metodu Miftuħ ta’ Koordinazzjoni (MMK) għall-iskambju tal-esperjenzi, tal-prattiki tajba u għall-formulazzjoni ta’ rakkomandazzjonijiet
Il-KE ffinanzjat studju mifrux mal-UE kollha dwar id-differenzi bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi. L-istudju janalizza l-isfidi speċifiċi li jħabbtu wiċċhom magħhom in-nisa u jipprovdi rakkomandazzjonijiet biex jappoġġjaw it-tfassil tal-politika li jindirizza dawn il-kwistjonijiet.
Rapport dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri
Barra minn hekk, bejn il-ħarifa tal-2019 u r-rebbiegħa tal-2021, il-grupp ta’ esperti tal-Metodu Miftuħ ta’ Koordinazzjoni (MMK) dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, ħadem biex jissuġġerixxi sett ta’ rakkomandazzjonijiet u azzjonijiet ta’ politika b’rispons għal dawn l-isfidi taħt il-programm il-ġdid Ewropa Kreattiva.
L-eżitu hu r-Rapport tal-MMK, “Lejn l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi” ippubblikat f’Ġunju 2021.
Ir-rapport jiffoka fuq l-isfidi ewlenin li ġejjin:
- l-istereotipi marbuta mal-ġeneru
- il-fastidju sesswali
- l-aċċess għas-suq tax-xogħol u d-differenza bejn il-ġeneri fil-pagi
- l-aċċess għar-riżorsi
- l-aċċess għal pożizzjonijiet ta’ tmexxija u għall-intraprenditorija tan-nisa.
Minbarra ħarsa ġenerali lejn l-istatus quo tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi, inkluż l-impatt tal-pandemija tal-COVID-19, dan ir-rapport jagħti dettalji ta’ rakkomandazzjonijiet u prattiki tajba estensivi dwar kif dawn għandhom jiġu implimentati.
Ir-rapport huwa indirizzat lejn dawk kollha li jfasslu l-politika u l-persuni f’pożizzjoni ta’ poter, kif ukoll is-setturi kulturali u kreattivi, il-media, u s-settur tal-edukazzjoni.
Ir-rapport jirrakkomanda
- ġbir imtejjeb ta’ data affidabbli u komparabbli dwar id-differenza bejn il-ġeneri fl-UE kollha
- l-importanza tal-użu ta’ lingwaġġ sensittiv għall-ġeneru
- l-implimentazzjoni tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fuq il-post tax-xogħol kif ukoll tal-ibbaġitjar skont il-ġeneru u tal-metodoloġiji tal-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri.
Fl-2019, il-KE nediet il-jum “In-nisa fl-azzjoni” biex tiġi diskussa l-kwistjoni tal-bilanċ bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi. B’segwitu għal dan, il-KE ppubblikat ħarsa ġenerali lejn il-prattiki tajba mill-industrija awdjoviżiva li għandhom jiġu replikati fl-Istati Membri kollha.
Il-kwistjoni tal-bilanċ bejn il-ġeneri fis-setturi kulturali u kreattivi kienet diskussa wkoll fl-2019 bejn il-KE u l-partijiet ikkonċernati tas-setturi kulturali u kreattivi bħala parti mid-djalogu strutturat “Il-vuċijiet tal-kultura”, li laqqa’ 36 rappreżentant tas-settur mill-UE kollha.
Proġetti ta’ Ewropa Kreattiva
Diversi proġetti li jippromwovu l-ugwaljanza bejn il-ġeneri rċevew kofinanzjament taħt il-programm Ewropa Kreattiva, inkluża inizjattiva ewlenija fis-settur tal-mużika - il-proġett Keychange.
Il-proġett Keychange hu kampanja internazzjonali li tinkoraġġixxi l-festivals tal-mużika, l-orkestri, il-konservatorji, ix-xandara, is-swali tal-kunċerti, l-aġenti, il-kumpaniji tal-mużika u l-organizzazzjonijiet tal-mużika biex iwegħdu li jimpenjaw ruħhom biex jiksbu bilanċ bejn il-ġeneri ta’ 50:50 sal-2022.
Il-programm il-ġdid Ewropa Kreattiva jipprevedi t-tisħiħ tar-rwol tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fil-proġetti benefiċjarji kollha.