Αρχιτεκτονικά γραφεία: n'UNDO

Κύριος χορηγός: Δημοτικό Συμβούλιο της Manilva

Έτος ολοκλήρωσης:  2022

Βραβεία: Ισπανικό Εθνικό Βραβείο Αστικοποίησης 2022

Γενικές πληροφορίες για την πόλη/περιφέρεια

Η Manilva είναι ένας παράκτιος δήμος στην επαρχία της Μάλαγας, στην αυτόνομη κοινότητα της Ανδαλουσίας. Αποτελεί τουριστικό προορισμό, χάρη στην τοποθεσία του, την αμπελουργική παράδοση και την κληρονομιά του. Υπήρξε ένας από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους δήμους της Costa del Sol κατά την προηγούμενη δεκαετία, καθώς ο πληθυσμός του σχεδόν τριπλασιάστηκε. Το 2019, πάνω από το ένα τρίτο των κατοίκων του ήταν αλλοδαποί, κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρότι αποτελεί κινητήριο μοχλό της οικονομίας, ο τουρισμός αυξάνει την κυκλοφορία και τη ρύπανση και ασκεί πίεση στις δημοτικές υπηρεσίες και τις προμήθειες.

Τα τελευταία χρόνια, ο δήμος εκσυγχρονίζει τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό του ώστε να ευθυγραμμίζεται με τις περιφερειακές, εθνικές και διεθνείς στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Το τοπικό αστικό θεματολόγιο και το σχετικό σχέδιο δράσης δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη βιωσιμότητα, στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και στην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή σε όλους τους τομείς πολιτικής.

Σύμφωνα με τους στόχους αυτούς, η Δημοτική Υπηρεσία Πολεοδομικού Σχεδιασμού ανέθεσε στο τεχνικό γραφείο n'UNDO να εκπονήσει μελέτη και να προτείνει στρατηγική για τη βελτίωση και την ανάπλαση του αστικού και του άμεσου περιβάλλοντος της Manilva. Η μεθοδολογία του n'UNDO βασίζεται στις αρχές της ελάχιστης δυνατής παρέμβασης («Do not do», «Undo» και «Redo») για τον μέγιστο δυνατό αντίκτυπο.

Λύση

Η τεχνική βοήθεια είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εργαλείου λήψης αποφάσεων πολεοδομικού σχεδιασμού: το «#Manilva Plan n’2030». Προσφέρει συγκεκριμένες προτάσεις και στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Manilva σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι οποίες καθιστούν δυνατή την ευέλικτη εκτέλεση, την ανατροφοδότηση και την προσαρμογή στις αλλαγές.

Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει 212 ειδικές και ανεξάρτητες δράσεις, οι οποίες συντονίζονται μέσω 3 στρατηγικών:

• Manilva, φυσική ομορφιά και πολιτισμός
• Συνδεδεμένη και προσβάσιμη Manilva
• Manilva με ζωντάνια όλες τις εποχές του χρόνου

Οι προτάσεις μπορούν να υλοποιούνται ανεξάρτητα και χωρίς προκαθορισμένη σειρά, ώστε να διασφαλίζεται μεγαλύτερη ποιότητα, καλύτερος έλεγχος και δυνατότητα αναπροσαρμογής σε βάθος χρόνου.

Ορισμένα παραδείγματα είναι η αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων κτιρίων για στέγαση, η μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο αστικό κέντρο, πράσινοι πεζόδρομοι για τη σύνδεση περιαστικών περιοχών με το κέντρο, η αποξήλωση αυτοκινητοδρόμου μήκους 7,5 χιλιομέτρων που διέρχεται από το κέντρο της πόλης, χώροι στάθμευσης σε απόσταση 200 μέτρων από την ακτογραμμή και η δημιουργία μιας μόνιμης πλατφόρμας συμμετοχής των πολιτών.

Στο στάδιο της ανάλυσης και της υποβολής προτάσεων, το δημοτικό συμβούλιο της Manilva συμπεριέλαβε διάφορους εκπροσώπους της δημόσιας διοίκησης, εκλεγμένους αντιπροσώπους και την κοινωνία των πολιτών (κάτοικοι, επιχειρήσεις, οργανώσεις πολιτιστικής κληρονομιάς). Αυτές οι οπτικές από διαφορετικούς παράγοντες δημιούργησαν μια λεπτομερή εικόνα της περιοχής και συνέβαλαν στην υποβολή συγκεκριμένων προτάσεων για ένα βιώσιμο αστικό μοντέλο σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Κριτήρια υψηλής ποιότητας (πλαίσιο, αίσθηση του χώρου, πολυμορφία, ομορφιά)

• Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε σε διάφορες κλίμακες (εδαφική, δημοτική, οδική) για να προβληθούν και να συνδεθούν μεταξύ τους οι διάφορες πραγματικότητες που συνυπάρχουν στην εδαφική και αστική πολυπλοκότητα και για να συμπεριληφθούν όλοι οι παράγοντες που συνδέονται με τη διαδικασία. Ευνοεί τη συμπερίληψη διαφορετικών απόψεων, οι οποίες κυμαίνονται από υποκειμενικές αντιλήψεις έως περισσότερο τεχνικές προσεγγίσεις.
• Η ανάλυση περιλάμβανε εξέταση ζητημάτων πολιτισμού, κληρονομιάς και οικολογικού τοπίου, εδαφικής βιωσιμότητας, αστικής εξάπλωσης και πολυμορφίας. Εξέτασε επίσης τη σύνδεση ορεινών-παράκτιων περιοχών και τον διττό αντίκτυπο του τουρισμού.
• Η μεθοδολογία χαρακτηρίζεται από την προσαρμοστικότητα, την ολιστική διαδικασία και τον συμμετοχικό της χαρακτήρα, με συνεχή διάλογο σε όλες τις φάσεις, ο οποίος προσαρμόζεται ανάλογα με την κάθε περίπτωση με ευέλικτα χρονοδιαγράμματα. Το αποτέλεσμα είναι μια προσβάσιμη και πρακτική μορφή με ψηφιακή υποστήριξη για τη διευκόλυνση της διαχείρισης του σχεδίου και της παρακολούθησης των διαφόρων φάσεων: I. Ανάλυση και διάγνωση, II. Προτάσεις και στρατηγική, III. Υλοποίηση και IV. Αξιολόγηση.

Διακυβέρνηση και διαχείριση

Το έργο αυτό προωθήθηκε και υλοποιήθηκε υπό την εποπτεία της τεχνικής και νομικής μονάδας του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Δημοτικού Συμβουλίου της Manilva.

Για την ανάπτυξη του Plan n', ο αριθμός των υπαλλήλων και οι τεχνικοί ρόλοι προσαρμόζονται ανάλογα με το μέγεθος της περιοχής και τις τοπικές συνθήκες. Στη Manilva, αναπτύχθηκαν μόνο οι φάσεις Ι (Ανάλυση και διάγνωση) και ΙΙ (Προτάσεις και καθορισμός στρατηγικής) του Plan n', με τη συμμετοχή ενός επικεφαλής ομάδας και δύο πολεοδόμων, και με την υποστήριξη άλλων ρόλων για συγκεκριμένους τομείς όπως οι περιβαλλοντικές επιστήμες και η οικολογία.

Προϋπολογισμός και χρηματοδότηση

Ο προϋπολογισμός για την τεχνική βοήθεια στις προπαρασκευαστικές εργασίες του τοπικού αστικού θεματολογίου και του σχετικού σχεδίου δράσης ανήλθε σε 14 500 ευρώ (φάση 1 και 2), με χρηματοδότηση από τη Δημοτική Υπηρεσία Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Manilva.

Μεταβιβάσιμες ιδέες

Η μεθοδολογία του σχεδίου Plan n'UNDO μπορεί να αναπαραχθεί σε διάφορα πλαίσια και σε διάφορες κλίμακες.

Συμβουλές από την πόλη:

• Εξασφαλίστε πολιτική και τεχνική δέσμευση από την αρχή. Δώστε προτεραιότητα κυρίως στη διαδικασία παρά στα αποτελέσματα.
• Αποκτήστε σαφή εικόνα των τοπικών αναγκών σε σχέση με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ξεκινήστε με τα δύο πρώτα στάδια της μεθοδολογίας, τα οποία απαιτούν έναν ελάχιστο αριθμό πόρων ώστε να αποκτήσετε μια αντίληψη σχετικά με τις δυνατότητες και τις στρατηγικές που μπορούν να εφαρμοστούν στην επικράτειά σας.