Architectenbureau: n’UNDO

Belangrijkste sponsor: stadsraad van Manilva

Jaar van voltooiing:  2022

Prijzen: Spaanse nationale prijs voor stedenbouw 2022

Stad/regio

Manilva is een kustgemeente in de provincie Málaga, Andalusië. Het is vanwege zijn locatie, wijncultuur en erfgoed een toeristische bestemming. In de afgelopen tien jaar behoorde de stad tot de snelst groeiende gemeenten aan de Costa del Sol, met een bevolking die zich bijna verdrievoudigde. In 2019 was meer dan een derde van de inwoners afkomstig uit het buitenland, hoofdzakelijk uit het Verenigd Koninkrijk. Hoewel toerisme de economie aandrijft, leidt het ook tot meer verkeer en verontreiniging en zet het de gemeentelijke diensten en voorzieningen onder druk.

De gemeente heeft onlangs haar stedelijke en territoriale planning bijgewerkt om deze af te stemmen op de regionale, nationale en internationale strategieën voor het aanpakken van de klimaatcrisis. In de lokale stedelijke agenda en het hieraan gerelateerde actieplan wordt een sterke nadruk gelegd op duurzaamheid, renaturatie, decarbonisatie en klimaatbestendigheid op alle beleidsterreinen.

In lijn met deze doelstellingen heeft het gemeentelijke bureau voor stedelijke planning het technische bureau n’UNDO de opdracht gegeven om een studie te verrichten en een strategie voor te stellen voor het verbeteren en het herstellen van de stad en de omgeving van Manilva. De methode van n’UNDO is gebaseerd op de beginselen van minimale interventie (“niet doen”, “ongedaan maken” en “opnieuw doen”) met het oog op een maximale impact.

Oplossing

De technische ondersteuning leidde tot de ontwikkeling van een instrument voor besluitvorming over stedelijke planning: het “#Manilva Plan n’2030”. Dit instrument voorziet in concrete voorstellen en strategieën voor de duurzame ontwikkeling van Manilva op de korte, middellange en lange termijn, waarbij een flexibele uitvoering, feedback en aanpassing aan veranderingen mogelijk zijn.

Dit plan omvat 212 specifieke en onafhankelijke acties, die worden gecoördineerd aan de hand van drie strategieën:

• Manilva, natuurlijk en cultureel;
• Manilva, verbonden en toegankelijk;
• Manilva, het hele jaar door actief.

De voorstellen kunnen onafhankelijk van elkaar worden uitgevoerd en zonder vooraf bepaalde volgorde om te zorgen voor meer kwaliteit, controle en aanpassing naar verloop van tijd.

Enkele voorbeelden zijn het saneren van leegstaande gebouwen voor huisvesting, het beperken van het autoverkeer in het stadscentrum, groene paden om peri-urbane gebieden met het centrum te verbinden, het ontmantelen van 7,5 kilometer aan snelweg door het stadscentrum, parkeerplaatsen binnen 200 meter van de kust en het inrichten van een permanent platform voor de participatie van burgers.

In de fase van analyse en voorstellen zorgde de stadsraad van Manilva voor de betrokkenheid van verschillende overheidsfunctionarissen, gekozen vertegenwoordigers en het maatschappelijk middenveld (inwoners, ondernemingen, erfgoedorganisaties). Deze diverse perspectieven zorgden voor een fijnmazig beeld van het gebied en droegen bij tot concrete voorstellen voor een duurzaam stedelijk model op de korte, middellange en lange termijn.

Criteria voor een hoge kwaliteit (context, eigenheid, diversiteit, schoonheid)

• De analyse werd op verschillende niveaus verricht (territoriaal, gemeentelijk, straat) om de verschillende realiteiten zichtbaar te maken en te verbinden die in de complexe territoriale en stedelijke werkelijkheid bestaan en om alle belanghebbenden bij het proces te betrekken. De voorkeur wordt gegeven aan de opname van verschillende standpunten, uiteenlopend van subjectieve waarnemingen tot technischere benaderingen.
• De analyse omvatte een evaluatie van het culturele, erfgoed- en milieulandschap, de territoriale duurzaamheid, de stedelijke wildgroei en de diversiteit. Ook de verbinding tussen de bergen en de kust en de duale impact van het toerisme werden onderzocht.
• De methode wordt gekenmerkt door de aanpasbaarheid, het holistische proces en de participatieve aard ervan, met een voortdurende dialoog in alle fasen, die is afgestemd op specifieke gevallen, met een flexibele tijdsplanning. Het resultaat ervan is een toegankelijke en praktische opzet, met digitale ondersteuning ter vereenvoudiging van het beheer van het plan en de monitoring van de verschillende fasen: I. Analyse en diagnose, II. Voorstellen en strategie, III. Uitvoering, en IV. Evaluatie.

Governance en beheer

Deze werkzaamheden zijn bevorderd en gecontroleerd door de technische en juridische eenheid van de afdeling Stedelijke Planning van de stadsraad van Manilva.

Voor de ontwikkeling van Plan n’ worden het aantal personeelsleden en de technische profielen aangepast aan de omvang van het gebied en de lokale omstandigheden. In Manilva werden alleen de fasen I (Analyse en diagnose) en II (Voorstellen en vaststelling van strategie) van Plan n’ ontwikkeld, waarbij een teammanager en twee stedelijke planners betrokken waren, met ondersteuning van andere profielen voor specifieke gebieden, zoals milieukunde en ecologie.

Begroting en financiering

De begroting voor de technische bijstand voor de voorbereidende werkzaamheden van de lokale stedelijke agenda en het actieplan ervan beliep 14 500 EUR (fasen 1 en 2) en werd gefinancierd door het gemeentelijk bureau voor stedelijke planning van Manilva.

Overdraagbare ideeën

De methode van Plan n’UNDO kan voor verschillende situaties en schaalgrootten worden gerepliceerd.

Tips van de stad:

• Zorg vanaf het begin voor politieke en technische betrokkenheid. Geef voorrang aan het proces boven de resultaten.
• Zorg voor een duidelijk beeld van de lokale behoeften in verband met de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling.

Begin met de eerste twee fasen van de methode, die een klein deel van de middelen vereisen, om een beeld te krijgen van de mogelijkheden en strategieën die in een gebied kunnen worden toegepast.