Biura architektoniczne: n'UNDO

Główny inwestor: Rada Miasta Manilva

Rok ukończenia:  2022

Nagrody: Hiszpańska nagroda krajowa w dziedzinie urbanistyki za 2022 r.

Informacje o mieście/regionie

Manilva to nadmorska gmina w prowincji Málaga w Andaluzji. Jej położenie, kultura winiarska i dziedzictwo sprawiają, że jest ona ośrodkiem turystycznym. W ciągu ostatniego dziesięciolecia Manilva była jedną z najszybciej rozwijających się gmin na Costa del Sol, a jej populacja prawie się potroiła. W 2019 r. ponad jedną trzecią mieszkańców stanowili obcokrajowcy, głównie z Wielkiej Brytanii. Chociaż turystyka jest motorem gospodarczym miasta, oznacza większe natężenie ruchu i zanieczyszczenie oraz wywiera presję na usługi komunalne i dostawy.

W ostatnich latach gmina aktualizowała swoje planowanie miejskie i terytorialne, aby dostosować je do regionalnych, krajowych i międzynarodowych strategii przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu. W lokalnym programie rozwoju przestrzeni miejskiej i związanym z nim planie działania kładzie się silny nacisk na zrównoważony rozwój, przywracanie naturalnego charakteru, dekarbonizację i odporność na zmianę klimatu we wszystkich obszarach polityki.

Zgodnie z tymi celami miejskie biuro urbanistyki zleciło biuru technicznemu n'UNDO przeprowadzenie badania i zaproponowanie strategii poprawy i odnowy środowiska miejskiego Manilvy i jej okolic. Metodyka, którą stosuje n'UNDO, opiera się na zasadach minimalnej interwencji (zasady „Do not do” [powstrzymaj się od działania], „Undo” [usuń skutki niepotrzebnych działań] i „Redo” [odtwórz stan pierwotny]), która umożliwia zapewnienie maksymalnego wpływu.

Projekt

Dzięki pomocy technicznej powstało narzędzie wykorzystywane do podejmowania decyzji w zakresie planowania przestrzeni miejskiej: „#Manilva Plan n'2030”. Oferuje ono konkretne propozycje i strategie zrównoważonego rozwoju Manilvy w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, umożliwiając elastyczną realizację projektów, uwzględnienie opinii i przystosowanie się do zmian.

Plan obejmuje 212 konkretnych i niezależnych działań, skoordynowanych w ramach 3 strategii:

• Manilva, naturalna i kulturalna
• Manilva, połączona i dostępna
• Manilva, żywa przez cały rok

Propozycje mogą być realizowane niezależnie i bez z góry ustalonej kolejności, co ma zapewnić lepszą jakość, kontrolę i możliwość dostosowania w czasie.

Niektóre przykłady obejmują renowację i przekształcenie opuszczonych budynków do celów mieszkaniowych, ograniczenie ruchu samochodowego w centrum miasta, zielone trasy spacerowe łączące obszary podmiejskie z centrum, demontaż 7,5 km autostrady przebiegającej przez centrum miasta, parkingi w odległości 200 metrów od linii brzegowej oraz utworzenie stałej platformy uczestnictwa obywatelskiego.

Na etapie analizy i przedstawiania propozycji Rada Miasta Manilva przewidziała udział różnych organów administracji publicznej, wybieranych przedstawicieli oraz społeczeństwa obywatelskiego (mieszkańców, przedsiębiorców, organizacji zajmujących się dziedzictwem kulturowym). Te różnorodne perspektywy złożyły się na szczegółowy obraz obszaru i przyczyniły do opracowania konkretnych propozycji dotyczących zrównoważonego modelu rozwoju przestrzeni miejskiej w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.

Kryteria wysokiej jakości (kontekst, genius loci, różnorodność, estetyka)

• Analizę przeprowadzono w różnych skalach (terytorialnej, miejskiej, ulicznej), aby uwidocznić i połączyć różne realia, które współistnieją w złożoności terytorialnej i miejskiej, oraz zaangażować wszystkie podmioty związane z procesem. Podejście to pozwala na uwzględnienie różnych punktów widzenia, począwszy od subiektywnego odbioru, a skończywszy na perspektywie bardziej technicznej.
• Analiza obejmowała przegląd krajobrazów kulturowych, związanych z dziedzictwem i ochroną środowiska, kwestii zrównoważonego rozwoju terytorialnego, niekontrolowanego rozrastania się miast i różnorodności. Przeanalizowano również połączenie gór z wybrzeżem oraz dwojaki wpływ turystyki.
• Metodyka ta charakteryzuje się możliwością dostosowania, holistycznym podejściem i charakterem partycypacyjnym, z ciągłym dialogiem na wszystkich etapach procesu dostosowanym do konkretnych przypadków i elastycznymi ramami czasowymi. Rezultatem jest przystępny i praktyczny format z obsługą cyfrową ułatwiającą zarządzanie planem i monitorowanie poszczególnych etapów jego realizacji, które są następujące: I. Analiza i diagnoza, II. Propozycje i strategia, III. Wdrożenie oraz IV. Ocena.

Zarządzanie i kierownictwo

Prace były promowane i nadzorowane przez jednostkę techniczno-prawną wydziału urbanistyki Rady Miasta Manilva.

Liczbę i kompetencje zaangażowanych pracowników dostosowano do wielkości obszaru i lokalnych warunków, z uwzględnieniem specyfiki opracowywanego Planu n'2030. W Manilvie zrealizowano jedynie etap I (analiza i diagnoza) oraz etap II (propozycje i strategia). Prace prowadził zespół dwóch urbanistów pod nadzorem kierownika, wspieranych przez innych specjalistów w dziedzinach nauk o środowisku i ekologii.

Budżet i finansowanie

Budżet na pomoc techniczną przeznaczoną na prace przygotowawcze w ramach lokalnego programu rozwoju przestrzeni miejskiej i związanego z nim planu działania wyniósł 14 500 euro (etap 1 i 2) i sfinansowało go miejskie biuro urbanistyki w Manilvie.

Co warto wiedzieć

Metodykę przewidzianą w planie n'UNDO można stosować w różnych kontekstach i skalach.

Wskazówki ze strony miasta:

• Należy od samego początku zapewnić zaangażowanie polityczne i techniczne. Proces powinien mieć pierwszeństwo przed wynikami.
• Dobrze mieć jasny obraz lokalnych potrzeb w kontekście Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030.

Należy najpierw zastosować dwa pierwsze etapy metodyki, które wymagają minimalnych zasobów. Pozwoli to uzyskać wgląd w możliwości i strategie, które da się zastosować na danym terytorium.