Stiúideonna ailtireachta: bfstudio-architects le Benita Braun-Feldweg/Matthias Muffert; ARGE ifau, Heide & von Beckerath architects; Deadline architects, Griffin Jürgens GbR; urban design study: bbzl böhm benfer zahiri landschaften städtebau 

Príomhurraitheoir: Stát Cónaidhme Bheirlín (An Roinn Seanaid um Fhorbairt, Tógáil agus Tithíocht Uirbeach) agus Rialtas Náisiúnta na Gearmáine 

An bhliain a cuireadh an tionscadal i gcrích: 2018

Achar iomlán: 13,000 m2  

Duaiseanna:  

• Gradam Forbartha Uirbí na Gearmáine, 2020  
• Gradam Bheirlín, 2021 
• Metropolenhaus: Deutscher Bauherrenpreis, 2020 
• FIABCI Prix d’Excellence, an Ghearmáin, 2019 
• Gradam Deartha na Gearmáine, 2020 
• Gradam Tithíochta na Gearmáine, 2020 

Cathair/cúlra réigiúnach

I bhfásach uirbeach taobh leis an Acadamh Giúdach i gceantar Blumengroßmarkt mar a bhíodh (margadh na mbláthanna) i lár Bheirlín, bhí deis ann ceantar a raibh an tsochaí anuas air a thiontú ina cheantar uirbeach ilghnéitheach. Bhí an claochlú sin bunaithe ar chur chuige comhchruthaitheach, agus ar chathair mheasctha idéalach ina bhféadfaidh pobail éagsúla maireachtáil i dteannta a chéile. 

Bhí dúshláin shonracha roimh an tionscadal mar gheall ar stair an cheantair féin, toisc go raibh sé ar cheann de na limistéir imeallacha i lár na cathrach nuair a bhí Balla Bheirlín ann. Bhí dúshláin eile i gceist leis an gceantar uirbeach de bharr meascán de rialacháin phleanála agus ailtireacht laissez-faire. 

Thairis sin, bhí bristeacha leanúnacha san fhorbairt uirbeach leanúnach sa cheantar agus bhí pobail éagsúla ina gcónaí ann, agus bhí iarsmalanna, ionaid chultúrtha agus institiúidí oideachais ar thaobh amháin, agus pobal ar imircigh a bhí ann den chuid is mó ar an taobh eile. 

Bhí fadhbanna sóisialta sa cheantar freisin, agus bhí líon ard daoine de bhunadh imirceach (thart ar 70%) chomh maith le leibhéil ísle oideachais agus ioncaim ann. 

An réiteach

Mar chuid d’iarracht chomhoibríoch sa bhliain 2010, tháinig an pobal áitiúil agus an cheathrú aníos le coincheap straitéiseach forbartha uirbí dar teideal "Ceathrú Ealaíon agus Cruthaitheachta" (KuKQ). Bhí sé d’aidhm ag an bplean an pobal cruthaitheach nua i mBeirlín a chomhtháthú le ceantar ina bhfuil líon mór imirceach ina gcónaí, gan coimhlintí sóisialta, easáitiú nó uaisliú a dhúiseacht. Chum an chathair plean chun an suíomh ar margadh bláthanna a bhíodh ann roimhe a athrú ina cheantar a bhféadfaí maireachtáil ann. Seoladh leis comórtas coincheapa forbartha, rud a bhí dírithe ar spásanna comhroinnte don idirghníomhaíocht shóisialta, ar an úsáid mheasctha agus ar shaintréitheachtaí úra foirgneamh. 

Trí ghrúpa comhinfheistíochta, a bhfuil misin chomhoibríocha, shóisialta agus chultúrtha acu, a bhuaigh an comórtas. Le chéile, bhunaigh siad an grúpa tionscadail PxB chun an suíomh a fhorbairt, i ndlúthchomhar le húdaráis na ceathrún agus le Seanad Bheirlín. 

Inniu, tá ailtireacht tharraingteach le feiceáil ag halla mhargadh na mbláthanna, áit a bhfuil clár imeachtaí measctha agus spásanna poiblí fáilteacha ar fáil. Tá trí fhoirgneamh nua ann ina bhfuil árasáin, stiúideonna, spásanna tráchtála, láithreacha oibre comhroinnte, oifigí, spásanna ceardlann, seomraí seimineáir, lóistín do chuairteoirí, cistin samhraidh, spás imeachtaí, gailearaí, caifé, siopaí agus bialann. Tá cuid de na spásanna in úsáid ag eagraíochtaí sóisialta mar úinéirí agus mar thionóntaí ar chíos íseal nó saor in aisce. 

Critéir i leith an ardchaighdeáin (comhthéacs, tuiscint ar an áit, éagsúlacht, áilleacht)

• Dea-shampla is ea an tionscadal seo den chomhoibriú cliste idir páirtithe leasmhara bardasacha, infheisteoirí príobháideacha a roghnaíodh bunaithe ar chritéir a thagann le leas an phobail, agus muintir na háite. Le chéile, bhainistigh siad próiseas pleanála agus próiseas cur chun feidhme comhchruthaitheach uilechuimsitheach. 
• Chruthaigh PxB, Seanad Bheirlín agus an cheathrú uirlisí comhoibrithe: conradh forbartha suímh inar gheall PxB maoiniú a chur ar fáil do thionscadail idirthréimhseacha, cumasú na n-óg, rannpháirtíocht saoránach agus imeachtaí; próiseas cáilíochta le ceithre cheardlann maidir leis an dearadh uirbeach, spásanna tráchtála/oscailte, an ailtireacht, agus an t-imeascadh sa cheantar áitiúil; bord comhairliúcháin le haghaidh saincheisteanna a bhain leis an bpleanáil uirbeach agus leis an ailtireacht. 
• Trí spás a chur ar fáil le haghaidh tithíocht uilechuimsitheach, tionscadail shealadacha, agus imeachtaí cultúrtha agus oideachais, díríonn Blumengroßmarkt ar dhaoine óga, ar dhaoine ó chúlraí imirceach, ar dhaoine aosta agus ar dhaoine dífhostaithe. 
• Tá an t-ardán cultúrtha Feldfünf i bhfeighil ar na spásanna pobail ar an gcéad urlár san fhoirgneamh Metropolenhaus, áit a gcruthaítear nasc idir an ealaíon, an dearadh agus an saol laethúil. 

Rialachas agus bainistíocht

Duine amháin ó gach eagraíocht: ceathrú Friedrichshain-Kreuzberg, Berliner Großmarkt GmbH, Foundation Jewish Museum Berlin, An Roinn Seanaid um Fhorbairt, Tógáil agus Tithíocht Uirbeach. 

Tá thart ar ochtar de dhíth chun an t-ardán sóisialta a bhainistiú (thart ar 1.5 choibhéis lánaimseartha mar aon le hobair dheonach).  

Buiséad agus maoiniú

• Maoiniú príobháideach dar luach €75 mhilliún chun na trí fhoirgneamh a thógáil. Ó thaobh airgid de, is é seo an tionscadal comhoibritheach forbartha uirbí is mó rinneadh sa Ghearmáin go dtí seo. 
• €4,240,000 chun athdhearadh agus claochlú a dhéanamh ar na spásanna oscailte, ar na sráideanna, ar Pháirc Bessel agus ar Enckestreet tríd na comhchláir bhardasacha náisiúnta-réigiúnacha “An Oidhreacht Uirbeach a Chosaint”, “Lárionaid agus Ceantair Áitiúla Bhríomhara” agus "Todhchaí Uirbeach Ghlas”. 
• €90,000 ó ghrúpa PxB le haghaidh rannpháirtíocht na saoránach, gníomhachtú agus imeachtaí. 
• €60,000 in aghaidh na bliana ó Metropolenhaus Groundfloor Society le haghaidh fhoireann bainistíochta cultúrtha Feldfünf.  

Smaointí inaistrithe

Tá cúpla ceacht ríthábhachtach le foghlaim ón tionscadal seo:  

• Is féidir easáitiú agus uaisliú a sheachaint trí úsáid a bhaint as cur chuige a dhíríonn ar an gcoincheap agus ar na páirtithe leasmhara, fiú nuair a bhíonn maoiniú príobháideach i gceist. 
• Má bhaintear úsáid as múnlaí airgeadais agus cómhaoiniú atá dírithe ar an leas coiteann, is féidir spásanna neamhthráchtála le haghaidh imeachtaí sóisialta agus cultúrtha a choinneáil ar bun.  
• Má táthar ag iarraidh forbairt chomhoibritheach uirbeach a bhaint amach, ní mór comhar agus fís chomhroinnte a bheith ann, agus tá sé tábhachtach cur chuige ón mbarr anuas agus ón mbun aníos a úsáid le chéile.

3 leid ón gcathair: 

• Nuair a bhíonn réadmhaoin phoiblí ar díol, iarrtar cead maoirsiú a dhéanamh ar an bpróiseas roghnúcháin infheisteoirí bunaithe ar ghnéithe a bhaineann leis an leas coiteann ar an gcéim iomchuí. 
• Leagtar amach creat straitéiseach ina spreagtar spásanna poiblí agus príobháideacha a mbaintear úsáid mheasctha astu go sóisialta agus go feidhmiúil. Déantar buaiteoirí comórtas a roghnú bunaithe ar an gcoincheap forbartha is fearr, agus ní ar an bpraghas is ísle.  
• Oibrítear leis na daoine, na hinstitiúidí agus na heagraíochtaí atá ann cheana. Bíonn cur amach acu ar an áit, ar na daoine agus ar na dúshláin.